Redacteur Arnold verblijft alweer een maand in El Salvador. Is het bitcoinproject geslaagd of mislukt? De waarheid ligt ergens tussenin en om dat te bekrachtigen geeft een kijkje in de grassroots projecten die in het land zijn gestart. Want naast de plannen van de overheid en president Bukele (met de Chivo overheidswallet en ATM’s) is er nog véél meer gaande. Zet je schrap voor een compleet overzicht:

1. Blink wallet
2. K1 Technology
3. Torogoz
4. DitoBanx
5. Tiankii
6. Adopting Bitcoin
7. MyFirstBitcoin
8. Escape to El Salvador
9. Cubo+
10. Bitcoin Smiles

Kort gezegd: dit is wat jij móet weten over de bitcoin adoptie in het Midden-Amerikaanse land.

1. Blink wallet

Het meest bekende Salvadoraanse project is misschien wel de Blink wallet. Geboren in El Zonte onder de naam Bitcoin Beach Wallet, heeft het project (eerlijk is eerlijk) wel een buitenlands tintje. Met de van origine Franse Galoy-stack heeft Blink een community-custodial lightning wallet gemaakt. Hierin zit ook een dollarbalans.

Met zogenoemde stablesats kunnen Salvadoranen eenvoudig zowel bitcoin als dollarsbalansen aanhouden. Stablesats zijn in feite een bitcoin-derivatenpositie waarmee de volatiliteit wordt gehedged. Je kunt het zien als een door bitcoin gedekte synthetische dollar met een tegenpartijrisico bij een beurs.

De wallet is één van de fundamenten onder de circulaire bitcoineconomie in El Zonte, Bitcoin Beach.

Het geld wordt beheerd door enkele bekende figuren in de lokale community, terwijl de gebruikers onderling zowel bitcoin als Amerikaanse dollars kunnen sturen. Vorige maand is de wallet een rebranding ondergaan naar de naam Blink.

2. K1 ATM’s

Het eerste échte pure Salvadoraanse bitcoinbedrijf uit het land is K1. Het staat voor Kiosk Uno, verwijzend naar de eerste bitcoin ATM die het land rijk is. CEO Edgar Borja begon twee jaar geleden in een kleine loods met het bouwen van pinautomaten voor bitcoin en USDT en inmiddels is het bedrijfje uitgegroeid tot een serieuze naam in de markt.

Met API’s heeft K1 ook directe integraties met custodial wallets zoals Strike en Chivo, waardoor je zelfs zonder invoices je wallet kunt opwaarderen met bitcoin.

De meest populaire versie van de ATM is de K1 Mini.

3. Torogoz

We gaan door van hardware en software naar “kennis”. Torogoz is een organisatie die ontwikkelaars opleidt om met bitcoin aan de slag te gaan. Na het afronden van de cursus kunnen developers bijvoorbeeld bij banken aan de slag als bitcoinexperts. Want ja, uiteraard zijn commerciële banken (en allerhande bedrijven) in El Salvador met bitcoin bezig. Ze maken apps en custodial diensten als alternatief voor de Chivo wallet.

Voor deze experts kunnen ze terecht bij Torogoz. Focus sprak oprichter Marina Spindler al eens. Het hele verhaal lees je hier.

“We willen een recruitment pool maken. Grote bitcoinbedrijven importeren nu telkens nog talent voor werk dat in het land moet worden gedaan. Ze kiezen nu automatisch buitenlanders. Wij willen dat El Salvadoranen in de industrie kunnen werken.”

Torogoz is trouwens de nationale vogel van het land. Het staat voor vrijheid!

4. DitoBanx

Een vrij onbekend bitcoinbedrijfje uit het “land of the free” is DitoBanx. Ze bouwen aan tools voor ondernemers om bitcoin te accepteren. Zie het als de Salvadoraanse versie van onze Nederlandse BitKassa.

CEO Guillermo Contreras is een bekend figuur in de fintechwereld en hij haalde een half miljoen dollar op als startkapitaal. Inmiddels is het bedrijf naar verluidt gewaardeerd op $3,25 miljoen.

Tientallen winkeliers in het hele land gebruiken de software als een alternatief voor Chivo, Strike, Blink of welke wallet dan ook. Met bijgeleverde betaalterminals, e-commerce plug-ins en mobiele wallets kunnen bedrijven eenvoudig bitcoin beginnen te accepteren.

5. Tiankii

De naam Tiankii klinkt voor Nederlanders misschien raar in de oren, maar het heeft een mooie betekenis. Oprichter Darvin Otero vertelde Bitcoin Focus eerder al eens over zijn bedrijf:

“Tiankii heeft in El Salvador en Latijns-Amerika een verwijzing naar de Mayacultuur. Het Spaanse woord Tiankis betekent zoiets als ‘marktplaats’, waar mensen bij elkaar komen om te handelen, kopen en verkopen. Dit was vroeger ook de plek waar jong en oud bij elkaar kwamen, en dit is ook ons doel met bitcoin.”

Tiankii is een extra software laag bovenop bitcoinwallets. Het lost het probleem op dat vaak één persoon de bedrijfswallet op z’n telefoon heeft staan, terwijl er vaak veel meer personeel in een winkel, restaurant of marktkraam zijn die bitcoin moeten kunnen accepteren. Tegelijk wil je niet dat iedere werknemer volledige toegang heeft tot alle fondsen ín deze wallet.

Met Tiankii heeft elke werknemer z’n eigen “app” waarmee ze álleen geld op kunnen ontvangen (met de juiste API’s met de onderliggende wallet). Enkel de winkeleigenaar kan ook daadwerkelijk het geld versturen/uitgeven. Deze extra interface bovenop de bitcoinwallet is ook direct met de boekhouding. Best handig voor middelgrote bedrijven!

6. Adopting Bitcoin

Sinds enkele jaren huisvest in San Salvador ook de eerste bitcoinconferentie van het land. Adopting Bitcoin, dat ook dit jaar weer in november zal plaatsvinden, focussen de organisatoren op de lokale ontwikkelingen van bitcoin (en met name lightning).

Tickets voor Salvadoranen zijn goedkoop en alle winst die de organisatoren maken, doneren ze aan lokale bitcoininitiatieven. Het is direct een podium voor lokale projecten en tevens een populaire optie om als “buitenlander” naar het Centraal-Amerikaanse land te gaan.

Dit jaar zijn onder andere Burak (van het nieuwe Ark-project), Mike Peterson (Bitcoin Beach-oprichter), Giacomo Zucco (bekende ontwikkelaar) en Max Keiser & Stacy Herbert van de partij.

7. My First Bitcoin

My First Bitcoin is inmiddels een “bekende van de show”. Deze non-profit organisatie geeft les in het hele land aan iedereen die over bitcoin wil leren, van beginners tot meer technisch onderlegde experts en van jong tot oud. We schreven al eens twee edities over deze zeer succesvolle ngo:

• Bitcoin Diploma voor 80 kids, over middelbare scholieren in Apopa
• Bitcoineducatie, een interview met docent Alejandro

Dit jaar hoopt de organisatie aan 300.000 Salvadoranen een introductielessen te kunnen geven, terwijl ze ook tien weken durende bitcoin-lesprogramma’s faciliteren op middelbare scholen. Zo leert jong én oud over bitcoin, fiatgeld, self-custody en het lightningnetwerk.

8. Escape to El Salvador

Escape to El Salvador is de plek waar je terecht komt als je voor welke reden dan ook besluit om “iets” met het land te doen:

• Voor je eenmalige bezoek als toerist, met tips over Visa’s, transport, verblijf, et cetera.
• Het verkrijgen van residency voor langer verblijf
• Hulp bij het aanvragen van een Salvadoraans paspoort
• Tips voor het registreren van een bedrijf

Dit project richt zich met name op bitcoiners die besluiten om naar El Salvador te verhuizen en hulp nodig hebben bij alle juridische procedures. Het heeft zelfs een kort lijntje met de overheid en kan daardoor helpen om je te helpen met zeer specifieke informatie.

9. CUBO+

Het CUBO+ project heeft wel wat weg van het eerder genoemde Torogoz. Met dit zes maanden lang durende programma krijgen studenten les over bitcoin en lightning. In totaal doen 54 jongeren mee aan de eerste cohort.

Het project is gefinancierd door Tether en Fulgur Ventures. De eerste paar weken ervan zijn online te volgen, waarna er bootcamps en fysieke bijeenkomsten worden georganiseerd op de Universiteit van Don Bosco. De lessen zijn enkel en alleen voor Salvadoranen te volgen, alhoewel het project wel denkt uitwisselingsprojecten met andere universiteiten te kunnen realiseren.

Hector Aníbal Díaz Ragel, minister van Economie en Toerisme, is één van de aanjagers van CUBO+.

10. Bitcoin Smiles

We sluiten de top 10 af met Enrique Barrios van Bitcoin Smiles. Deze tandarts brengt in El Zonte de glimlach terug bij tientallen omwonenden. Met bitcoindonaties kon hij een 3D-scanner en printer kopen, om kaakprotheses te kunnen bestellen voor ouderen in de buurt. Educatie over mondhygiëne is er niet en behandelingen zijn doorgaans veel te duur.

De “oudjes” kunnen echter wel bij Enrique terecht. Hij haalde bijna 2 BTC op bij ruim 1.000 donateurs uit de hele wereld. Met zijn achtergrond in digital dentistry kan hij nu protheses voor hen laten invliegen. Zo hielp hij al voor ruim 70 locals met een kunstgebit. Dankzij bitcoin!

Enrique vertelde onlangs aan Focus dat hij uitbreidt naar Guatemala (Panajachel, Bitcoin Lake) en ook hier aan tandheelkunde kan gaan doen.

#83 Salvadoraanse glimlach dankzij bitcointandarts

Niet-bitcoin projecten

Bitcoin als wettig betaalmiddel trekt ook veel bitcoiners aan, waarvan er steeds meer “voorgoed” in El Salvador blijven wonen. Dit resulteert dan weer in zijprojecten met een ‘bitcoinvisie’.

Een mooi voorbeeld hiervan is Beef Back Better van een tweetal Canadezen. Ze bedienen de subcultuur van carnivoren die de community rijk is met 100% grasgevoerd Salvadoraans rundvlees zonder hormonen of antibiotica. Saifedean zou er trots op zijn! In verlengde hiervan is er ook Soundfood. Deze groep bitcoiners organiseren festiviteiten, meet ups een feestjes. Je kunt er sound food kopen met sound money.

Bedrijven als Strike, Athena Bitcoin en Paxful hebben intussen kantoren geopend en daarnaast worden er steeds meer kleine projectjes kleine projectjes uit de grond zijn gestampt.

Conclusie

Is het bitcoinproject in El Salvador geslaagd? Is het mislukt? Ik zou zeggen: (nog) geen van beide, het is allemaal pas net gestart. Eerlijk is eerlijk: het is nog ver van hyperbitcoinization, maar er zijn genoeg use cases die aantonen dat El Salvador voorop loopt in de revolutie.

Het signaal is erg sterk, het momentum is daar. Elke dag wordt er nieuw talent opgeleid (met Torogoz en CUBO+) en wordt er kennis overgedragen (met MyFirstBitcoin). Elke dag zijn partijen zoals DitoBanx, Blink en Tiankii bezig om winkeliers te helpen met de onboarding, terwijl men steeds meer gewend raakt aan het idee van ‘bitcoin als wettig betaalmiddel’.

Vruchten kun je pas plukken in oogstseizoen. Geldt dat ook voor bitcoin? Alle tekenen wijzen er op dat we momenteel in de lente zitten. Een zonnige bullmarkt zou wat dat betreft enorm helpen en de kritiek doen verstommen.