Bitcoin is complex, misinformatie ligt om de hoek. Waar Focus vaak voor jou de diepte in gaat, duiken we vandaag in onderwerpen die je wellicht bekend in de oren klinken en waar je als insider al lang en breed over hebt nagedacht. Maar dat geldt niet voor iedereen.

Het is tijd voor een Mythbusters-editie! Het is tijd om zes misverstanden uit de weg te ruimen.

Focus is een value4value nieuwsbrief. Steun ons met een vrijblijvende donatie!

1. Bitcoin is traag

“Bitcoin is traag, daarom zijn er betere en snellere blockchains ontwikkeld.”

Dat was vaak het gezegde dat sinds 2017 in de community’s ronddwaalde. Met zo’n 4.000 transacties in een block en één gevalideerd block per tien minuten (600 seconden), kan bitcoin zo’n 6 à 7 transacties per seconde verwerken. Dat is bij lange na niet genoeg om de hele wereld van decentraal geld te kunnen voorzien.

Dat is correct, maar ook niet per se waar!

Door de komst van SegWit (BIP 91) in 2017 zijn de poorten geopend voor een schaalbaarheidsoplossing genaamd lightning. Hiermee zet je bitcoin in een betaalkanaal, waardoor je veel meer, snellere en goedkopere betalingen kunt doen. Een tps (transactions per second) kun je niet zomaar berekenen, omdat er geen universeel inzichtelijk dashboard is van het netwerkgebruik. Ook is de tps niet mondiaal hetzelfde, maar toegespitst op individuen.

Er zitten wel limieten op lightning, bijvoorbeeld het maximale aantal 483 HTLC’s (en dus pending payments) per betaalkanaal. De meeste nodes hebben zelfs een default limiet van 30.

Over het gebruik van lightning moet je bij wallets zijn, die kunnen namelijk wél inzichten geven over het gebruik van hun dienst, maar daarbij krijg je nog steeds maar een fractie van het netwerk in kaart.

Alby verwerkte in augustus bijvoorbeeld 1 miljoen transacties (bijna 3 betalingen per seconde, door slechts één lightningaanbieder) en Wallet of Satoshi loopt op stoom om 738.000 betalingen te faciliteren in september.

Let wel op: dit zijn (deels) custodial diensten en ze gebruiken geen huis-tuin-en-keuken-node, maar goede “dedicated” hardware. Daarnaast kun je met Alby je eigen node aan hun front-end koppelen, waardoor dit deels een vertekend beeld kan geven in de statistieken.

2. Ontwikkelaars zijn de baas over de code

Een ander misverstand is wel eens dat ontwikkelaars de code van bitcoin kunnen aanpassen, om zo controle te krijgen over het protocol. Dat is onjuist!

Laten we even naar de basis gaan. Er zijn contributors en maintainers (beheerders). Maintainers zijn mensen zoals voorheen Marco Falke, Wladimir van der Laan en Gloria Zhao. Zij hebben het recht en de rol om dingen in de repository goed te keuren (mergen). 

Anderen zijn contributors. Zij dragen veranderingen van de code aan. Iedereen die een pull request (PR) wil openen, kan dit doen, zelfs anonieme personen. Je kunt de openstaande pull requests bekijken of nieuwe PR’s openen, en laten weten of je het er wel of niet mee eens bent (ACK, nACK). Maar dat betekent niet dat iedere PR ook realiteit wordt.

De in Nederland woonachtige Amerikaan en Bitcoin Core-ontwikkelaar Josie vertelde het al eens in een eerdere Focus editie:

Maintainers maken níet het besluit of iets goed genoeg is om in de bitcoin code opgenomen te worden. Wat zij doen, is puur kijken wat er door de contributors is aangedragen in een PR. Als de contributors het eens zijn over de verbetering, dan doet de maintainer de digitale huishouding. Zo van: “Ja, iedereen is het ermee eens, dus we kunnen ermee verder gaan.”

Vervolgens is het aan de noderunners om de nieuwe software versie wel al dan niet te draaien. Ben je géén fan van de voorgestelde aanpassing? Dan doe je niets en blijf jij met jouw node gewoon de versie van bitcoin gebruiken die jij graag ziet.

Dat is in 2017 gebeurd. Een groep bigblockers wilden grotere blocken. De meeste node-eigenaren wilden dat niet. Ondanks dat de code is aangepast door (sommige) ontwikkelaars (en miners doorgaans ook fan zijn van meer blockvergoedingen), is de wijziging níet doorgegaan voor degenen die dat niet wilden.

Draai dus een node!

3. Bitcoin verspilt elektriciteit

Je leest vrij vaak dat bitcoin slecht is voor het milieu. Men heeft het dan met name over het proof-of-work mechanisme dat bitcoin gebruikt om betalingen te valideren. Is het verspilling?

Het komt ten eerste neer op het volgende punt: Heeft bitcoin voor jou nut? Zo nee, dan is alle energie die er ingestoken wordt een verspilling. Zo ja, dan kun je een afweging maken of het het allemaal waard is.

Naar schatting gebruikt bitcoin 125 TWh, wat meer is dan heel Nederland (113,3 TWh) of Argentinië (126,7 TWh) in een jaar verbruiken. Is dat niet wat overdreven?

Om die complexe vraag te beantwoorden, kun je naar een heleboel gelieerde aspecten kijken:

1. Bitcoin miners zoeken de goedkoopste energie, wat vaak ongebruikte potentiële elektriciteit is.
2. Bitcoin gebruikt het energieoverschot op plekken waar men bijvoorbeeld overproductie heeft.
3. Bitcoin stimuleert groene energie, omdat de vrij instabiele opbrengst van zonne- en wind-energie goed werken met een demand-response benadering.
4. Bitcoin zorgt voor een stabiel energiesysteem, omdat het in tegenstelling tot datacentra in één keer is uit te zetten.
5. Energie is niet schaars, maar de transport en opslag van elektriciteit is moeilijk. Het is niet per se een zero sum game.
6. Inflatie van fiatgeld is verspilling van menselijke energie en tijd. Hoeveel is een schaars alternatief ons waard?
7. Wie bepaalt wat verspilling is, en waarom?
8. De kosten van alternatief geld zijn niet nul. De (petro)dollar wordt (net als bitcoin) ook beveiligd en verdedigd. Ook digitale bankbetalingen zijn niet zonder elektriciteitsgebruik.
9. Tot slot kun je warmte als restproduct van bitcoin mining inzetten in bijvoorbeeld plantenkassen of voor stadsverwarmingen, waarmee je dan weer de gasreductie terugbrengt.

Zoals je ziet, is het een complex vraagstuk waarmee je alle kanten op kunt. Deze mythe verdient daarom een artikel op zichzelf. Lees ook vooral “Bitcoin en energieverspilling: feiten en fabels” voor meer context en duidelijkheid.

4. Miners hebben de controle over bitcoin

Net als bij misverstand nummero twee is het onjuist om te denken dat miners de controle hebben over bitcoin. In zekere zin hebben ze controle over bitcoinbetalingen, omdat mining pools kunnen kiezen welke transacties ze wel en niet in een block stoppen. Doorgaans kiezen de mining pools dankzij economische prikkels echter “gewoon” voor de betalingen met de hoogste transactiekosten.

Met de komst van Stratum V2 komt de macht over de block templates te liggen bij individuele miners, en niet bij de pools. Dus dan is ook het argument dat “mining pool x + y + z” meer dan 50% van de rekenkracht in handen hebben totaal ongegrond als reden om de decentralisatie van bitcoin te kleineren.

En pakt miner x een betaling niet op, dan doet miner y het bij het eerstvolgende block wel.

Overigens zijn er op dit moment twee miningpools die samen meer dan 50% van de rekenkracht in handen hebben, namelijk Foundry USA (30,46%) en Antpool (23,3%). Maar dat geeft ze dus niet de controle over het netwerk, omdat individuele miners altijd kunnen schuiven van pool, en dit met Stratum V2 dus zelfs niet eens zouden hoeven te doen.

Tot slot zegt rekenkracht ook niets over de protocolregels van bitcoin. Zoals de Blocksize War en de User Activated Soft Fork in het verleden lieten zien, kan politiek geneuzel rondom forks eigenlijk alleen maar gezichtsverlies opleveren voor miners die een kamp/kant kiezen.

Miners valideren transacties. Ze bepalen niet bitcoin’s toekomst!

5. De ontwikkeling van bitcoin staat stil

Het argument vanuit de altcoinhoek is wel eens dat bitcoin saai is en er weinig gebeurt. En dat is niet per se onjuist. Het conservatieve karakter van de basislaag zorgt er voor dat er weinig speelruimte is om te experimenteren (ten opzichte van nieuwe blockchains).

Toch gebeurt er wel degelijk veel. Denk alleen maar aan wat Taproot mogelijk maakte (met Ordinals, onzichtbare multisigs en PTLC’s in lightning), maar ook de discussie over de volgende soft forks (met CTV, APO, Drivechains of zelfs andere oplossingen).

De échte innovatie speelt zich echter af buiten de basislaag, met name op lightning. Omdat het consensus spel hier anders is, is het makkelijker om aanpassingen door te voeren. Denk alleen maar aan splicing, Anchor Outputs, L402 (voorheen LSAT), of bijvoorbeeld Daric.

De conservatie basislaag is geen bug, maar het is een feature. Technisch gezien kan bitcoin kan wel aanpassen. Het zijn de bitcoiners die dat (op de basislaag) doorgaans niet willen.

6. Bitcoin is onveilig omdat er veel hacks zijn

Je hoort te pas en te onpas dat “cryptovaluta zijn gestolen door hacks”. Maar laat je niet gek maken. Deze hacks gebeuren niet dankzij bitcoin!

Vaak zijn het producten en diensten die bitcoin gebruiken, waar hackers het op gemunt hebben. Denk aan custodial walletsoftware of beurzen die bitcoin verkopen. Of DeFi-pools die een ‘wrapped’ versie van bitcoin hebben ingebouwd. Al deze extra lagen kunnen relatief gezien eenvoudiger worden gehackt, omdat het in zekere zin een single point of failure met zich meebrengt.

De basislaag, met Bitcoin Core als ruggengraat, is niet zomaar te hacken en er is al een decennium niets mis gegaan qua geëxploiteerde bugs.

Maar wel let op: bewaar je private key goed. Want de fout ligt (als er iets mis gaat) waarschijnlijker aan jouw kant, bijvoorbeeld omdat je slordig met je seeds om ging of niet voorzichtig was met het downloaden van software.

Bitcoin is relatief veilig gebleken. Pas vooral op met je eigen private key, browser extensies, malafide wallets of onveilige derde partijen.

Conclusie

Dit was een iets andere Focus-editie dan normaal en er zijn nog zo veel mythes te ontkrachten. Wist jij de keerzijdes van deze bovenstaande zes misverstanden allemaal al?

Goed gedaan! Deel dit artikel dan vooral met je vrienden, familie en kennissen en doe mee aan het mythbusten van bitcoin’s reputatie! En wellicht vind jij zelf nog nieuwe mythes op de Nederlandse bitcoinwiki-pagina, waar ze mooi staan opgedeeld in acht hoofdstukken.

Focus is een value4value nieuwsbrief. Steun ons met een vrijblijvende donatie!