Nederlandse bitcoin miningbedrijven zijn erg schaars. Maar je kunt er wel degelijk een leuke boterham mee verdienen, als je maar de juiste waardepropositie vindt. Vandaag vertelt Jelmer ten Wolde (28) meer over Greentech Technologies. Hij is oprichter van een bedrijf dat bitcoin mining koppelt aan onder meer de vraag naar restwarmte door middel van containers met immersiekoeling.

Jelmer studeerde Innovatie en Entrepreneurship in Antwerpen en heeft vervolgens een eigen blockchainbedrijf opgericht, alvorens hij met GreenTech startte. Met een vader in de tuinbouw – en energiemarkt was de stap naar bitcoin mining daarna zo gezet.

“Via mijn vader wist ik dat er toendertijd in de tuinbouw veel goedkope elektriciteit was en dat er veel vraag was naar warmte. Die kans hebben we aangegrepen met mining.”

In 2017 en 2018 is het concept verder ontwikkeld en inmiddels timmert de 28-jarige CEO Ten Wolde met Greentech Technologies hard aan de weg in allerlei sectoren. Inmiddels heeft hij twintig mensen in dienst, waarvan de helft uit Nederland. Door een joint venture met een Zwitsers bedrijf is GreenTech in Zwitserland geregistreerd. Inmiddels denkt hij zelfs aan projecten met een capaciteit van 50 tot 100 MW.

“We wilden iets met warmte doen, en we zijn begonnen met luchtkoeling. Het antwoord was al snel ‘nee’. Het is duur en technisch niet efficiënt. Uiteindelijk kwamen we uit op immersiekoeling.”

Immersiekoeling

Immersiekoeling is een manier waarbij je mining rigs in vloeistof koelt. Vervolgens kun je deze warmte op een veel efficiëntere manier overdragen (vergeleken met luchtkoeling) en inzetten waar dat nodig is. Het is toe te passen in de glas – en tuinbouw, maar ook bij warmtenetten in steden of bij bierbrouwerijen.

“Voor warmtebenutting is mining superieur.”

“De toepassing is erg nuttig voor plantenkassen met onbelichte teelt (zoals paprika, komkommers en aubergines) én die veel gas gebruiken”, zo vertelt Jelmer. “Vanuit daar kun je het gaan optimaliseren.”

Als één container twaalf maanden lang draait, kun je 1,7 miljoen kubieke meter gas besparen (per container). Over deze containers en het afschalen van gasgebruik later in dit artikel meer.

Inmiddels is er ook een bedrijfstak bijgekomen die zich richt op het noodvermogen. Denk aan het beheren, installeren en financieren van energie assets, zoals e-boilers, warmte-krachtkoppelingen (wkk’s) of datacentra. 

Het voordeel is dat je dit noodvermogen kunt inzetten voor bitcoin mining, om de miners snel uit te schakelen als dit vermogen ook daadwerkelijk nodig. Ten Wolde licht toe:

“Ik had het idee al heel lang. In 2017 lag de stroomrekening op 30 of 40 euro per megawatt in de tuinbouw. Nu is dat wel anders en toen lagen er grote kansen om de installaties met wkk’s te optimaliseren. Op die manier kunnen ze verduurzamen.”

GreenBox

Het leveren van een mining faciliteit die níet door lucht is gekoeld, is niet makkelijk. Het vergt een hele set-up. Bij GreenTech kun je 45 voet (ca 13,5 meter lang) zeecontainers afnemen met daarin 240 rigs. 

In één container zit een tank waar je de servers in zet. Ook kijkt GreenTech momenteel naar kleinere modellen containers (van 20 voet, circa 6 meter).

“Er komt koude vloeistof onderaan in de tank binnen. De rigs geven warmte af aan de vloeistof. Dat wordt weggepompt en via een warmtewisselaar wordt het afgegeven aan het circuit van de warmtegebruiker.”

Eén zeecontainer zit vol met 240 Antminer S19’s van Bitmain, alhoewel het ook met Whatsminers van MicroBT mogelijk is.

Een snelle berekening laat de kracht van één container zien: 240 rigs maal 110 TH/s. Een GreenBox-container levert dus (zonder overclocking) minimaal 26.400 TH/s op, ofwel 26,4 petahash per seconde.

Naast de hardware levert Jelmers bedrijf ook bijbehorende software:

“Het is een stukje software die alles optimaliseert op basis van prijswerkingen van warmte, gas, elektra en bitcoin. En die zoekt dan naar het optimaal inzetten van de activa.”

Vervolgens slaan de miners aan als de prijzen binnen een ingestelde bandbreedte zitten.

In Nederland kun je zo’n vijf miningcontainers terugvinden en in het buitenland zo’n tien stuks. “Er worden er momenteel nog redelijk wat gebouwd.”

Géén waterkoeling

Bitmain heeft dit jaar ook hydrominers op de markt gezet, maar dit is volgens Jelmer iets anders:

“Dat is niet succesvol. Het is met de watergekoelde miner eigenlijk gewoon een overclocked S19 die je koopt. Hij kan van 110 TH/s naar 180TH/s worden opgevoerd. Je betaalt voor de terrahashes die niet echt waarde opleveren, omdat je het met immersiekoeling ook kunt doen, maar dan niet vast zit aan hun container en technologie.

“De combinatie van water en elektra is ook niet heel lekker. Verder komt er ook maar 35-38 graden Celsius uit hydrokoeling, dus daar heb je niets aan.”

Waarom?

Waarom zouden tuinders hier gebruik van maken? Eigenlijk is het heel simpel:

• Je kunt warmte hergebruiken en nuttig(er) inzetten;
• Je kunt je gasverbruik reduceren;
• Je kunt het energienet balanceren;
• Je verdient een zakcentje in de vorm van bitcoin.

Jelmer vervolgt:

“Het aanbrengen van een mining firm bij tuinders biedt hen een diversificatiestrategie. Ze kunnen anders met hun energie omgaan.”

Momenteel ligt de focus vooral op het besparen van kosten, in plaats van het genereren van meer winst. De energiemarkt staat namelijk op z’n kop, terwijl de miningmarkt het zwaar heeft (zoals je eerder al kon lezen in #108 Miners in moeilijke tijden.)

Door te sturen op noodvermogens en warmteprofielen kunnen bitcoin miners een steentje bijdragen aan optimalisatie en extra efficiënt energiegebruik. Afhankelijk van wie de eigenaar wordt van de container (en de rigs), kan een tuinder dus ook daadwerkelijk bitcoin verdienen. GreenTech doet bij de verkoop van een container dan enkel het beheer en onderhoud.

Minen bij tuinder

Een gemiddelde tuinder heeft een warmtekrachtkoppeling waarmee hij warmte en elektra produceert. Maar hij gebruikt ook nog ketelgas. Zodra er ketelgas van pas komt, gaat de miner-container altijd aan omdat dat altijd rendabel is.

Op het moment dat het gebruik van de wkk op zichzelf genoeg is, dan worden er door de software van GreenTech vergelijkingen gemaakt met de APX. Dit is de beurs waar energie wordt verhandeld.

“Het is dan een keuze óf om miners te draaien óf om de wkk te draaien voor de spotmarkt-prijzen van dat moment.”

En het mooie aan de eerste optie: je verdient bitcoin. 

“Als je elektrisch gaat verwarmen is de markt oneindig. Want als je een e-boiler plaatst of een mining farm geldt: het gebruikt 1 kW en er komt 0,97 kW aan warmte uit. Qua efficiënte krijg je hetzelfde, behalve dat je met minen ook bitcoin krijgt. Maar je hebt wel afzeturen nodig om het te rechtvaardigen en dit is wel het knelpunt.”

Op de website van GreenTech staat een mooi voorbeeld van een Nederlandse paprikateler met 10 hectare. Deze was afhankelijk van een 2 MW warmtekrachtkoppeling en gasboiler om aan de warmtevraag van de kassen te voldoen. Met de Greenbox werd het volgende bereikt: 

• 180% meer omzet (557.451 m3 gas vervangen door duurzame warmte)
• Hun elektriciteitsrekening is met 80% verlaagd door de doorverkoop van warmte
• Ze konden hun hardware 86% overklokken dankzij immersiekoeling
• Load Balancing genereerde 40 EUR+/MW extra inkomsten door netbalancering.

Use cases

De beste use case is volgens Ten Wolde die van stadsverwarming. Ondanks dat ze beginnen in de tuinbouw (mede vanwege het grote netwerk), is stadsverwarming vanuit economisch oogpunt beter.

“Een tuinder wil alleen kosten verlagen. Hij heeft veel activa die hij wil inzetten, waardoor je de container wel kunt verkopen, maar je ook tegen alternatieven moet vechten.”

“Maar stadsverwarming levert gewoon warmte. Ze hebben geen doel om dit goedkoper te maken. Dat is gewoon marktwerking. En je hebt het dan al snel over een benodigde capaciteit 200 MW.”

Daarmee geldt dus eigenlijk dat Jelmer op zoek gaat naar vraag naar warmte en plaatst daar miningcontainers. Maar ondanks dat warmtenetten nieuwe use cases bieden, is het een enorme niche: 

“Er zijn er niet veel die ervoor openstaan, compatible zijn of de schaalgrootte hebben.”

Of: stel je voor dat je plantenkas met gas verwarmt en ook enorm veel zonnepanelen hebt. Dan kun je pech hebben dat je enorm goedkope stroom teruglevert in de zomer, terwijl je dure gas blijft opkopen. “In zo’n geval kun je met 4.000 uur minen per jaar een prima casus hebben. Maar alles is afhankelijk van veel parameters”, aldus Jelmer.

“Waarom bitcoin minen en niet gewoon een datacentra neerzetten”, is een veelgehoorde opmerking. Want datacentra voor techgiganten worden wel eens als nuttiger gezien dan het vinden van noces en hashes. Jelmer reageert:

“Een groot voordeel ten opzichte van datacentra, is dat je met miners én geen back-ups hoeft te hebben én niet continu ‘aan’ hoeft te staan én je omzet kunt optimaliseren. Je moet met datacentra immers gewoon blijven afnemen, zelfs als prijzen door het dak schieten. “

“De temperatuur die uit datacentra komt is te laag. Daardoor kunnen wij het beter inzetten.”

De toekomst

Waar denkt de mining- en elektriciteit specialist waar het in de toekomst naartoe gaat?

“Ik denk dat energieproducenten en netwerkbeheerders zelf bitcoin gaan minen. Dat betekent dat je meer centralisatie gaat zien. Dat gaat veel impact hebben op de markt, waardoor kleine (of zelfs medium) spelers zullen verdwijnen.”

Momenteel wordt er veel energie in de VS verkocht als PPA’s aan miners. Dit zijn Power Purchase Agreement, of: langetermijncontracten. Daar zit een winstmarge op, omdat het anders niet verkocht zou worden. “Maar de energieproducenten zouden dit ook zelf kunnen gebruiken”, aldus Ten Wolde. “Ze hebben meer geld, lagere rentes, ze hoeven geen curtailment credits uit te geven. Het kan enorm schelen.”

Tot slot hoopt hij dat ook in deze gevallen de restwarmte wel goed gebruikt blijft worden. Want naast het besparen van gas, het balanceren van het lichtnet en het zakcentje in de vorm van bitcoin, blijft de warmte een erg nuttig bijproduct van mining.

Vond je dit interessant? Lees dan ook het verhaal van Bert de Groot. Hij doet precies hetzelfde op iets kleinere schaal, zoals je kon zien in editie #50 Tulpenmanie met bitcoin. 

Of check Danny Oosterveers artikel over de Energiemeester, waarin hij vertelt hoe hij zelf een slim systeem heeft gebouwd op basis van dynamische energieprijzen.