Bitcoin biedt kansen voor iedereen. De huidige markt maakt echter duidelijk dat die kansen niet altijd goed uitpakken. Er zijn miljoenen mensen gedupeerd door wanbeleid van bedrijven uit de industrie.

In deze editie van Focus richten we ons op een belangrijke trend: bedrijven vallen om. En dat is een noodzakelijk kwaad.

‘Vrije markt’

De regels van bitcoin zorgen er niet voor dat je als ondernemer of persoon ongegeneerd risico kunt nemen. Je kunt altijd terugvallen op de basisregels van bitcoin: er zijn er maximaal 21 miljoen, in principe kun je het overal ter wereld gebruiken en ontvangen.

Bitcoin zelf is nog een groot experiment, net als alle andere geldsystemen. De belofte is een vrije wereldmarkt op basis van bitcoin als belangrijkste valuta. Dat maakt alle businessmodellen op basis van BTC óók experimenteel. Het minste risico lijkt de rol van marktkoopman. Je kunt bitcoin aanbieden of kopen van een ander. Beide partijen doen één transactie, en dat is de deal. We negeren in deze editie maar even de dreigende extreme surveillance rondom bedrijven en deelnemers in de industrie.

Maar je kunt het uiteraard ook gekker maken. Speculeren op de toekomst middels derivaten is een bekend fenomeen. Wat eigenlijk weer nieuws is, zijn de beloftes op hoge rentes.

Als het mis gaat, is er echter géén vangnet. Het principe van bitcoin zorgt ervoor dat je niet door allerlei hoepels hoeft te springen om geld te ontvangen en te versturen.

En dat laatste kun je in principe doen zonder toestemming. Er is geen ‘bitcoin eindbaas’ die jou op het netwerk kan stoppen. De realiteit kan dat echter wel.

Niet voor niets duiken overal ter wereld gebruikers en bedrijven op die ‘iets met bitcoin doen’. Een adres is zo aangemaakt. In de wereld van de euro kan dat niet zomaar. Je moet door een heel selectieproces van financiële dienstverleners als je bank, PayPal of een andere betaalverwerker naar keuze.

Ook in dit wereldje gaan bedrijven failliet. Vaak gaat dat zonder veel bombarie en nieuws. De afgelopen weken staan verschillende geldverstrekkers in de industrie echter (negatief) in de spotlight. Dat is een mooie aanleiding om het verschil met financiële bedrijven in bitcoin en de traditionele wereld te vergelijken.

Bedrijven als Voyager en Three Arrows Capital vielen recentelijk om. De bedrijven lijken indirect allemaal met elkaar verbonden. Ze hebben allemaal iets gemeen: ze bieden leningen en renteproducten. Niet alleen met bitcoin of dollars, maar ook talloze bullshit tokens.

Voyager beloofde bijvoorbeeld 3,25% rente per jaar op 0.25 BTC. Voor de stablecoin USDC kon je tot wel 9% krijgen. Met een beetje pech spaar je bij je bank met negatieve rentes, maar bij dit soort partijen kon je gewoon 9% per jaar op je dollar ‘verdienen’.

Dit soort modellen gaan als eerste dood. Het ecosysteem als geheel filtert dit er uit. Niet omdat ze geen klanten hadden, maar omdat het gewoon niet werkt. Er werden allerlei tokens en renteproducten opgepompt om de show draaiende te houden.

Maar wees niet bang. Als de markt ooit weer aantrekt, zullen we ongetwijfeld weer meer renteproducten in een nog mooier jasje gaan zien. Zo gaat dat, helaas.

Het grote verschil met een traditionele bank is simpelweg dat er geen vangnet is geregeld. Niet voor de bedrijven zelf, maar ook niet voor de klanten. In Nederland hebben we zoiets als het depositogarantiestelsel. Eerder dit jaar ging de Amsterdam Trade Bank failliet. Klanten van de bank kunnen tot 100.000 euro terugkrijgen.

De euro is goedkoop. Dat maakt het mogelijk om tot een bepaald niveau dekking te bieden. Dat systeem werkt, tot het niet werkt. Het banksysteem komt, zoals iedereen die Focus leest wel weet, natuurlijk ook met haar eigen grote nadelen.

Door bepaalde garanties en regels worden bedrijven en instanties simpelweg in leven gehouden. Er valt zo nu en dan een bank om in Nederland, maar in de praktijk hebben we te maken met een aantal banken die eigenlijk nooit om mogen of kunnen vallen. Zo lang de huidige gang van zaken blijft werken.

Een voorbeeld: ABN AMRO is nog altijd een staatsbank. NL Financial Investments, een overheidsinstelling oefent de aandeelhoudersrechten (~57%!) uit. De bank kwam in de problemen tijdens de financiële crisis van 2008.

Zo’n grote reddingsactie kun je simpelweg niet verwachten bij je favoriete bitcoinboer. Bitcoin geeft niets om je verliezen of beloftes buiten het netwerk.

Het recht van de sterkste geldt hier meer dan in andere takken van sport. In een nog jonge markt zijn er nog weinig bewezen verdienmodellen. Het gaat hier niet om een simpele app of een stoel die toch niet zo lekker zit. Er wordt gegokt (en regelmatig verloren) met geld.

Bitcoin is nieuw, het speelveld is nog niet vastgeroest. Er zullen nieuwe namen opkomen en ook weer in de vergetelheid raken. De businessmodellen die ook werken tijdens een bearmarkt zullen langer blijven draaien.

Het wegvallen van zwakkere spelers is goed voor de markt. Op de korte termijn zorgt het onmiskenbaar voor een negatief sentiment. Je hoopt dat de markt er echter wat van leert. Wat werkt wel, en wat werkt niet?

We zijn bitcoin nog aan het ontdekken. Niemand heeft de waarheid in pacht, en voor zo ver we weten is er ook nog geen werkende glazen bol.

Wil je meer lezen over de toekomst van bitcoin? Lees dan ons interview met de Oostenrijkse bitcoinfilosoof Gigi: ‘Bitcoin is een exit voor miljoenen mensen’

Overleven

De bovenstaande situatie betekent niet dat er helemaal geen vangnetten zijn voor bedrijven. Je hebt in de industrie te maken met grote spelers die ondanks alle onrust nog altijd beschikken over een flinke oorlogskas.

Zeker de partijen die ook toegang hebben tot geldstromen van traditionele financiële partijen hebben nog slagkracht.

In het verhaal met Voyager, Celsius, Three Arrows Capital en consorten lijkt de Amerikaanse gokhal FTX de laatste stop. De cryptobeurs is in korte tijd uitgegroeid tot een van de powerhouses in Amerika.

FTX wil onder leiding van Sam Bankman-Fried gebruikmaken van de huidige situatie. Zo heeft de beurs een optie om geldverstrekker BlockFi op te kopen voor $240 miljoen. Dat is weer onderdeel van een andere lening om BlockFi zelf overeind te houden.

Zo loeren ook hier de grote spelers nog altijd naar het klantenbestand en de inboedel van de kleintjes.

Hier komt de twist: FTX heeft volgens de aanvraag voor een faillissement van Voyager nog een schuld bij laatstgenoemde. Er staat nog een schuld van ruim $376 miljoen open.

Deze kant van de industrie is een wirwar aan leningen en renteproducten. In de onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld ook dat Three Arrows Capital nog schulden had/heeft bij Voyager.

Gratis bitcoin bestaat niet. Er zal voor gewerkt moeten worden. Het zijn oude verdienmodellen in een nieuwe wereld waarin het geldsysteem op zijn kop staat. De ‘vrije markt’ bestaat niet, maar bitcoin heeft wel een wereldwijde markt met minder regeltjes en restricties opengebroken.

Je aanpassen aan de nieuwe realiteit kost tijd en energie. En met een beetje pech kost het je ook een deel van je spaargeld. We gaan de komende jaren nog talloze nieuwe initiatieven zien op en rondom bitcoin.

Niemand weet hoe de financiële wereld er over 10 jaar uit gaat zien. Wel kun je zelf bepalen wat je wel en niet vertrouwt. Bitcoin is er morgen nog, daar kun je vanuit gaan.

Het is een unieke kans om mee te doen in een van de belangrijkste ontwikkelingen van onze tijd.

Bedrijven, met goede of slechte intenties, gaan omvallen. Let op je geld en bekijk de risico’s van de diensten die je gebruikt. Bitcoin is een open protocol, maar wat er precies achter de schermen gebeurd bij een financiële instantie blijft altijd gissen.

Er is geen garantie voor wat dan ook als je bitcoin naar een ander stuurt. Alle alarmbellen moeten afgaan wanneer er rentes richting die 10% worden beloofd. De recente ontwikkelingen bevestigen dat nog eens.

Play stupid games, win stupid prizes,
Robin