Bitcoin en energie zijn vaak samen onderwerp van gesprek. De een roept dat bitcoin slecht is voor het klimaat, de ander ziet in bitcoin de oplossing voor alle energieproblemen.

Ondanks de welles-nietes-discussies zien we toch ook gewoon een opmerkelijke trend. Energiebedrijven maken langzaam maar zeker een beweging richting de wereld van mining.

Nieuws in vogelvlucht

Voordat we verder gaan even een korte update over wat er momenteel gaande is in de wereld van bitcoin

• Bitcoin koers daalde in mei met 16%
• Spaaradvies van Nibud: spaar gewoon even meer
• Rusland hint weer naar bitcoin voor internationale betalingen. Het land staat niet te springen om ook hun burgers met bitcoin te laten betalen
• EU kiest harde lijn voor cryptobeurzen: niet voldoen aan de anti-witwasregels = je bent je licentie kwijt

Infrastructure inversion

Bitcoin is een nieuwe techniek. Het is een netwerk, een protocol, een groep van mensen én het wordt door veel mensen gezien als geld en/of spaarmiddel. Bitcoin is echter geen stuk techniek dat je even makkelijk kunt gaan gebruiken. Je moet enige technische kennis hebben óf de juiste veilige open-source wallets kiezen.

In de basis is bitcoin een aanval op het geldsysteem van nu. En dat geldsysteem van nu is nogal een concurrent. Zeker een land als Nederland bestaat op de achtergrond uit tal van verschillende (geld) infrastructuren die ons land financieren en leefbaar houden.

Van het makkelijk te gebruiken iDEAL tot aan financieringsopties voor een huis: er zitten verschillende systemen achter om het ‘makkelijk’ te gebruiken als klant. Dat is niet uit het niets ontstaan: de euro heeft allerlei infrastructuren nodig om goed te werken als betaalmiddel of valuta.

Het grote voordeel van bitcoin tegenover de euro als geld is dat eerstgenoemde grenzeloos is en wereldwijd te gebruiken is. Iedereen kan het gebruiken met een gratis adres en/of wallet implementatie. Je kunt bitcoin gebruiken voor alles wat je maar kunt bedenken.

Dat betekent echter niet dat bitcoin ook direct de makkelijkste optie is voor veel mensen. De mensen die al overtuigd zijn, kunnen tal van argumenten aanhalen: het is geld zonder overheid, je kunt BTC vrijer gebruiken, opslaan zo lang je wil en niemand kan het afpakken.

Op de gemiddelde verjaardag zul je nog altijd meer mensen vinden met een spaarpotje in euro’s dan in bitcoin. En dat is logisch.

Paard en wagen

Een van de belangrijke struikelpunten voor vroege bitcoiners was het gebrek aan infrastructuur en diensten rondom dit nieuwe fenomeen. We pakken er een klassiek voorbeeld bij om een beter beeld te schetsen van het ‘probleem’.

Tot de opkomst van de auto zijn er wegen aangelegd voor voetverkeer en paard-en-wagen. De auto is in bijna alle opzichten superieur in het vervoeren van mensen (of goederen). Dat betekent echter niet dat men na de introductie in bijvoorbeeld de Verenigde Staten direct is overgestapt.

Deze nieuwe techniek zag men als eng, duur en bovendien was er simpelweg niet de juiste infrastructuur.

Waarom een auto kopen zonder toegankelijke wegen? Je zuurverdiende geld geef je liever uit aan iets waarvan je weet dat je het kunt gebruiken. Daarnaast is er onzekerheid over de toekomstplannen met auto’s.

Inmiddels is de auto absoluut niet meer weg te denken als vervoersmiddel. Alle infrastructuur is ingericht op deze vorm van vervoer. Er vond een infrastructure inversion plaats. De wegen werden omgebouwd om te voldoen aan de nieuwe techniek.

Dat is niet alleen asfalteren, maar daar hoort ook een tankstation met genoeg benzine bij. Het nieuwe stalen paard moet immers ook eten. Het omslagpunt vond circa 100 jaar geleden plaats: toen waren er meer auto’s dan paarden in Amerika.

Energie

Bitcoin is wel iets heel anders dan een auto. Maar je kunt de vergelijking nog verder doortrekken. Henry Ford en andere ondernemers in de nieuwe auto-industrie hadden concurrentie van grootmachten in de bestaande wereld.

In een wereld gebaseerd op een schuldensysteem moet je met een nieuw idee opboksen tegen een relatief grote groep met macht. Waarom zou je jouw plekje aan de top weggeven als er een nieuw idee voorbij komt?

Toch zien we bekende namen van de ‘oude wereld’ die toch die rare koets zonder paarden eens beter wil bekijken. Een grootbank als Goldman Sachs experimenteert met leningen gedekt door bitcoin en overweegt het inbouwen van bitcoin derivaten in hun handelssoftware.

Daarnaast stromen er al jaren voor miljarden dollars aan investeringen richting de industrie. Met name cryptobeurzen en – brokers weten de weg naar de grote gratis geldpot prima te vinden.

Net als de financiële sector speelt ook de energiesector een grote rol in alles wat we doen. Dat wordt in de huidige staat van de wereld maar weer eens duidelijk. En die groep kan wel eens een belangrijke rol gaan spelen in de groei van bitcoin, de infrastructuur en de machtsblokken die zich kunnen vormen.

Ondanks de huidige berichten over hernieuwbare energie zijn fossiele brandstoffen (kolen, olie en gas) nog altijd veruit de belangrijkste energiebron. En de vraag naar die energie blijft groeien, simpelweg omdat de wereldbevolking blijft groeien. Het proces van bitcoin minen vraagt geen specifiek minimum aan energie dat gebruikt moet worden. Iedereen die wat stroom over heeft, kan in theorie aan de slag.

Een aantal voorbeelden uit de praktijk:

• ExxonMobil is gestart met een pilot voor bitcoin mining
• Een dochterbedrijf van Gazprom start met minen op gas in Siberië
• Amerikaanse bedrijven zetten vooral in op het gebruik van fakkelgas. De Amerikaanse staat Texas heeft een grote energiesector. Ook politici hameren op het belang van BTC voor de regio
• Tesla en Blockstream gaan bitcoin minen op zonne-energie

In de wereld van bitcoin is er echter ook wat haast geboden bij je plannen. De mensen die al vroeg waarde zagen in een decentraal geldsysteem kunnen daarvan profiteren. De mining hardware is schaars, evenals de kennis om grote bitcoinsystemen te bouwen.

Bedrijven als Shell en BP ontbreken tot nu toe in de nieuwsberichten over mining en de energiesector. Op het moment dat bedrijven als Exxon of Gazprom een succesvol businessmodel vinden rondom bitcoin zullen er meer volgen.

“Ultimately it’s good for the network for mining to be expensive. It makes it that much harder for a well financed attacker to dominate the network” – Hal Finney

Bitcoin mining is echter zeer concurrerend. Je berekeningen van vandaag kunnen de volgende maand de prullenbak in. Recentelijk dook de dollarprijs van bitcoin bijvoorbeeld onder de grens van $30.000. Dat zorgt voor een andere winstberekening dan bij de oude recordprijs van $69.000.

Naast de prijs en wat geluk heb je ook te maken met concurrentie. De buurman die ook goedkope energie haalt uit een stuwdam zal ook mee willen doen. Er zijn talloze plekken op de wereld waar je energiebronnen kunt vinden voor het minen van bitcoin.

Onderstaande grafiek van de gemiddelde hashrate is een indicatie van de computerkracht die gemoeid is met het minen van BTC.

Als bitcoin mining echt interessant wordt voor energiebedrijven, dan krijgen we te maken met een hele nieuwe wereld. Je kunt bitcoin zien als energie dat is ingezet om geld te maken.

Die verantwoordelijkheid, voor het maken van geld en het beleid daar omheen, ligt logischerwijs momenteel niet bij de energiesector. Naast de macht over je verwarming en benzine komt er in een bitcoinwereld nog wat extra macht te liggen in de energiemarkt.

Waarom?

Bitcoin kan energiebedrijven meer winst en zekerheid opleveren. Het verdienen van bitcoin is niets anders dan een spel om zo efficiënt mogelijk je energie om te zetten in hashes. De hardware moet zoveel mogelijk hashes (of digitale vingerafdrukken) generen om het meeste kans te maken op nieuwe bitcoin. That’s it.

De hardware is schaars en relatief duur. Pre-orders lopen al door tot ver in 2023 en het is maar de vraag of alles geleverd kan worden. Energiebedrijven komen normaal gesproken geen geld tekort, in een tijd van goedkoop geld lenen is er van alles mogelijk.

Na het regelen van de hardware is het een kwestie van de energiekosten laag houden. Als je een ideale positie uit wil kiezen om dat voor elkaar te krijgen, dan ga je dicht bij de energiebron zitten.

In de gasindustrie gaat veel energie verloren. Ondanks alle huidige technieken hebben we nog altijd te maken met kosten voor het vervoer ervan. Ook gaat er bij het hele proces flink wat energie verloren.

Een indicatie: er gaat zo’n 1% van het gas verloren als fakkelgas bij de gaswinning wereldwijd. Dat gaat letterlijk de lucht in. Daar kan bitcoin mining een rol in spelen.

Exxon kan dichtbij de bron direct de hardware inzetten. De infrastructuur is een stuk eenvoudiger dan bij het verhaal over de overgang naar auto’s. Het is bij wijze van spreken een kwestie van de stekker er in doen en je bent gereed.

Het bitcoin netwerk is hierdoor een soort permanente afnemer van energie. Het biedt uitbaters van energiebronnen de mogelijkheid om altijd hun energie ergens kwijt te kunnen.

Dit geldt overigens niet alleen voor partijen als Exxon, Shell of minder grote olieboeren. Het geldt ook voor (nog te bouwen) zonnepanelen, stuwdammen en windmolens. Als er om wat voor reden dan ook geen ruimte is om overgebleven energie op te slaan, is er altijd nog wat bitcoin te verdienen. Een mooie bijkomstigheid is dat je bijdraagt aan het belangrijkste geldnetwerk dat we kennen.

#50 Tulpenmanie met bitcoin: groen minen in een bloemenkas

“Mining should not be too profitable (because nothing should be too profitable, the world doesn’t leave free money lying around). Therefore the price of Bitcoins can’t rise too much above the cost of mining (counting equipment depreciation among the costs of course)” – Hal Finney

Infrastructuur van bitcoin

Even kort terug naar de basis. Want het is enorm interessant om te zien wat voor oplossingen energiebedrijven zoeken. Maar dat alles is niet mogelijk zonder de basisregels en structuur van bitcoin.

Ook op dit niveau wordt nog constant gebouwd aan nieuwe en betere implementaties om met bitcoin aan de slag te gaan.

Bitcoin is een collectief van verschillende deelnemers die gezamenlijk (en individueel) akkoord gaan met een bepaalde regelset. De boekhouding en bijvoorbeeld het maximum van 21 miljoen wordt door nodes gedaan.

Voor het voortbestaan van bitcoin is het belangrijk dat het relatief makkelijk is om een bitcoin node te draaien. Zodat er genoeg mensen zijn die het hele spel in de gaten houden.

Hieronder vind je het aantal publiekelijk beschikbare nodes in de wereld. Naast deze cijfers zijn er ook nog een aantal nodes die je niet kunt vinden in het openbaar, hoeveel is natuurlijk niet bekend.

Met het idee van infrastructuur in het achterhoofd is de bovenstaande tabel erg belangrijk. Stiekem zijn dit allemaal accountants, bankiers, advocaten en juristen in één.

Allerlei functies en diensten die in het oude systeem nodig zijn, zijn te vervangen door nodes. Je hebt geen jurist nodig voor een grote transactie, als jij toegang hebt tot jouw bitcoin dan kun je het gebruiken.

Je kunt dus voortaan gewoon via de bitcoinsnelweg je geldzaken regelen, in plaats van via de omslachtige tolweg met het europaard voor je koets. Dat gaat echter wel samen met groeipijn en fouten. Het wordt echter makkelijker als de wereld als geheel meer is ingericht op bitcoin. Zo ver zijn we echter nog niet.

Je hoeft natuurlijk geen node te runnen om bitcoin te gebruiken. Je hoeft zelf niet eens online te zijn om geld te ontvangen. Wel is het een belangrijk stuk van de infrastructuur dat bitcoin interessant maakt.

Adoptie

De infrastucure inversion is met een oranje bril te bekijken. Maar of de rest van de wereld het daar ook mee eens is, moet nog blijken. De ontwikkelingen rondom energie en bitcoin zijn interessant. Zeg het maar: in welke fase zitten we nu? Zijn we al uit de tijd van innovators?

Hodl on,
Robin