In El Zonte, hét bitcoinkustdorpje van El Salvador, speelt zich een wonderlijk verhaal af. Het is het verhaal van Enrique Berrios. Hij is bijna twintig jaar tandarts, genoot een opleiding Digital Dentistry aan de University of El Salvador en studeerde tevens in Boston. Ondanks de goed geschooldheid, koos Enrique er voor om in de arme dorpjes in zijn Centraal-Amerikaanse land de inwoners te voorzien van tandheelkunde. Gefinancierd door bitcoin! Hij vertelt ons vanuit zijn kliniek meer over dit inspirerende verhaal.
Wellicht heb je al wel eens over het initiatief gehoord: BitcoinSmiles. Het project zorgt letterlijk voor een glimlach bij Salvadoranen, dankzij bitcoin.
Enrique is een ‘digitale tandarts’. Na acht jaren studie over kaakimplantaten ging hij naar de Verenigde Staten waar hij Digital Dentistry studeerde, en leerde over software, tools en manufacturing in combinatie met tandheelkunde. Maar hij kwam niet in een privékliniek in een dure wijk terecht, maar koos voor het onderontwikkelde El Zonte.
“In 2005 werkte ik als stagiaire in de bergen, 25 kilometer buiten El Zonte. Het was ver van mijn huis in de hoofdstad, dus verbleef ik ergens tussenin. En dat was dus El Zonte. Daar werk en woon ik nu nog steeds.”
Nu staat hij bekend als de bitcointandarts voor BitcoinSmiles. Daarover later meer.
Vanaf 2005 tot ongeveer een jaar geleden waren er nagenoeg nul mogelijkheden. De patiënten betaalden wat ze konden: soms was het niets, soms de helft van het bedrag, soms een symbolisch bedrag; maar lang niet genoeg om een nieuw gebit te betalen.
“Veel collega’s verklaarden mij voor gek, want ik kwam van een prestigieuze universiteit vandaan.”
“Ik verloor inderdaad veel: mijn carrière, mijn familie, de kans om veel geld te verdienen of een privékliniek in de stad. Nu heb ik niets: nauwelijks geld, geen auto en ik huur een huis.”
“Vroeger sliep ik zelfs elke nacht in mijn kantoor. Maar ik zie het als een missie om deze mensen hier te helpen. Voor mij zit daar de prestige in.”
Maar Enrique heeft intussen ook veel terug gewonnen: de harten van bitcoiners vanuit de hele wereld. In nog geen jaar tijd haalde hij bijna 2 BTC aan donaties op bij meer dan 1.000 sponsors.
Omgerekend komt dat neer op bijna $45.000, alhoewel het gros van het bedrag werd opgehaald toen bitcoin nog rond de all-time high stond. Hij vertelt ons zijn verhaal over het afgelopen wonderlijke jaar.
3d-scans en prints dankzij bitcoin
Met een aangeschafte 3d-scanner en hulp van een 3d-printer in Arizona heeft hij al meer dan 30 bejaarden uit de buurt van het kanton El Zonte en tien omliggende dorpen geholpen aan een nieuw gebit. Maar makkelijk was dat niet.
Een jaar geleden had hij de apparatuur niet, zelfs geen computer. Maar bitcoin maakte een heleboel mogelijk, waaronder de aanschaf van de essentiële 3d-scanner.
Voor iedereen die 60 jaar en ouder is, is er nu gratis hulp dankzij de bitcoindonaties.
Door zijn opleiding wist Enrique precies hoe hij kaakprotheses moest maken.
“Ik maak een 3d-scan van een kleimodel. Dat passen we aan in speciale software, met bruggen of kronen. Dan fabriceren we het gebit. Ik sprak met iemand uit Arizona die vertelde dat zijn tandarts de kronen en bruggen kan maken. Hij helpt mij daarbij.”
Een 3d-scan was jaren lang veel te duur voor Enrique. Helemaal kijkend naar de patiënten die hij behandelt. Ze moeten rondkomen met enkele Amerikaanse dollars per dag.
“El Salvador heeft het zwaar gehad met de burgeroorlog. We hebben problemen op te lossen en de mensen in deze buurt worden ook wel the forgotten genoemd. De jeugd vluchtte naar de VS en educatie was ver te zoeken. Iedereen moest werken op de boerderij of de bouw. Daarom verdienden ze niet genoeg, leerden niet veel en al helemaal niet over tandhygiëne.”
De tandarts vertelt hoe het minimumloon in het land $290 is en ze het daarom niet kunnen veroorloven om naar de tandarts te gaan.
“Toen ik hier kwam, zag ik een kind van 12 jaar oud met haar baby. Ze had al permanente tandproblemen. Het liet zien dat ze dit van haar ouders had doorgegeven gekregen.”
“De educatie van de overheid is alleen maar correctief. Niet met het oog om te voorkomen en ook niet qua educatie of medicatie. Daardoor verloor iedereen de tanden al op jonge leeftijd.”
Bitcoindonaties
Met de hulp van Bitcoin Design en BTCPay Server is er een crowdfundactie gestart. Enrique vertelt hoe het allemaal begon:
“Ik hoorde van bitcoin in 2014 in San Francisco. Het had alleen mijn aandacht niet. Toen bitcoin hier in het land startte, had ik door dat het deuren voor mij kon openen. Daarom ben ik mij er in gaan verdiepen. Ik heb geen creditcard, geen bankrekening. Vroeger had ik het allemaal wel.”
Uiteindelijk gooide bitcoin het leven van Enrique op zijn kop:
“Ik realiseerde mij dat niet de overheid en niet de private sector, maar bitcoin mijn miracle was voor mijn praktijk. Mijn wonder.”
Dankzij bitcoin kan Enrique mensen op een goede manier helpen. Het helpt hem, maar de mensen om hem heen nog meer!
“Bitcoin is een tool. De donaties zijn een enorme verantwoordelijkheid. Het helpt met het betalen van providers en om equipment te krijgen.
Vroeger kon ik de 3d-dingen niet doen omdat het te duur was. Alle protheses deed ik op een conventionele manier. Nu kan ik men het beste uit de markt bieden.”
Naar aanleiding van onderstaande oproep van BTCPay Server op Twitter begon het allemaal te rollen:
Zo kwam er een gesprek op gang, en toen ging het snel.
“De bitcoiner uit Arizona vroeg mij om de stl-bestanden op te sturen van de prothese die geprint moest worden. Hij fabriceerde het vervolgens in de VS.”
Het kost zo’n $800 per persoon kost om een nieuw gebit te maken. Ook dit wordt betaald met bitcoin (via de donaties aan BitcoinSmiles).
“Het werd iets enorm groots, ik had het niet verwacht. Er werd een node opgezet en ik werd geholpen met alle technische dingen.
Zo gebeurde het wonderlijke dat in donaties kon ontvangen vanuit de hele wereld. Zelfs 1 satoshi. Zoiets kon ik mij nooit voorstellen. Het is een eer en een verantwoordelijkheid voor mij.”
Er is al veel meer bitcoin opgehaald dan gedacht, maar de prijs van bitcoin daalde ook. Toch zijn er plannen om uit te breiden naar een ander dorp aan de andere kant van El Salvador.
“Mijn doel is wat ik beloofde, ondanks de prijsdaling. Ik doe het al 17 jaar en wil nu 100 mensen helpen. En met $800 per patiënt, gaan we door zolang er geld is. Als de bitcoinprijs stijgt, kunnen we nog weer meer mensen helpen.”
BitcoinSmiles gaat internationaal
Bitcoin Praia uit Brazilië zocht contact met Enrique omdat ze het project willen repliceren. Het is een soortgelijke situatie: een stranddorp zonder toegang tot tandheelkundige diensten en met een lokale circulaire bitcoineconomie. Er komt zelfs een stagiaire naar El Zonte, om te leren van het inmiddels meer dan geslaagde project.
Inmiddels hebben meer dan 30 locals al een nieuw gebit ontvangen door BitcoinSmiles. Het initiële doel is 50 personen. De hoop is om deze mijlpaal te bereiken op de eerste verjaardag van het initiatief, in september.
Enrique blijft ambitieus: hij wil een nieuwe kliniek kunnen openen in Usulután (in de buurt van het Bitcoin City-project) en er is dus zelfs interesse uit Brazilië. In Usulután is 8 uit de 10 inwoners dakloos sinds een aardbeving.
De locals in El Zonte kunnen het soms niet geloven wat er gebeurt:
“Ze moeten soms huilen. Ze bidden voor ons. Ze geven mij bonen, kippen, eieren en dat soort dingen.”
“Dankzij de protheses kunnen ze eindelijk weer voedsel kauwen, in plaats van direct doorslikken. Dit zorgde weer voor veel andere gezondheidsproblemen, die nu zijn opgelost. Nu kunnen ze ook weer glimlachen en krijgen ze zelfvertrouwen. Ze zien je jonger uit. Het verandert hun leven! Iedereen is blij.”
Het geeft de naam BitcoinSmiles een driedubbele betekenis: Enrique geeft dankzij bitcoin aan oudere Salvadoranen de glimlach terug!
Tot slot: ben jij van plan om naar El Zonte te gaan? Ga dan vooral even bij DienteZonte langs! Enrique verzamelt handtekeningen van alle Nederlandse bitcoiners die langs zijn geweest over een Sneijder-shirt.
Wil jij ook een steentje bijdragen aan Enrique? Dat kan! De crowdfund-pagina BitcoinSmiles.org staat nog steeds open en alle sats zijn welkom.