Er is een strijd gaande in de online wereld. Eentje die sinds de start van het internet zoals we die kennen al bezig is. Die tussen reguleren, vrijheid, regeltjes, gebruikers en bouwers. Met een beetje fantasie zou je er een mooie tv-serie over kunnen maken. De strijd tussen goed en kwaad, en de grijze gebieden daar tussenin.

Voor de ontwikkelaars achter de bekende Samourai Wallet komt deze strijd nu wel erg dichtbij. Keonne Rodriguez en Willian Lonergan Hill werden vorige week opgepakt. Zij worden er van beschuldigd mee te hebben gewerkt aan het witwassen van geld en het runnen van een ‘ongelicenseerd geldtransmissiebedrijf’.

Geld

Je kunt je daarbij direct afvragen of bitcoin überhaupt wel geld is. De uitspraak “Bitcoin is geen geld” hangt af van hoe je “geld” definieert. Traditioneel dient geld als ruilmiddel, rekeneenheid en waardeopslag. De euro wordt gebruikt als geld. Maar er zijn ook situaties waar een sigaret of stukje biefstuk meer waarde heeft als geld, bijvoorbeeld in een gevangenis waar weinig voorhanden is.

Bitcoin vervult deze functies voor sommige mensen, wat hen ertoe leidt het als geld te beschouwen. Echter, het functioneert anders dan wat we gewend zijn. Ook bevat een bitcoin wallet zelf géén geld, het is slechts een brug om te communiceren met het netwerk. Met behulp van private keys en software zoals Samourai kun je aan de slag.

Je zou het netwerk van bitcoin, en wallets, ook kunnen zien als slechts een manier van communiceren. Met een paar woorden (12 of 24, bijvoorbeeld) kun je communiceren met het netwerk en met de anderen die ook deze taal gebruiken. Sinds de start is men voor bitcoin op zoek naar erkenning.

Het is geld, en zo moet het ook behandeld worden. En daar ondervinden ‘we’ nu de gevolgen van. Aan de ene kant heb je Wall Street-types die er nu ook miljarden tegenaan smijten. En aan de andere kant heb je dus mensen die gestraft worden voor het bouwen op en rondom bitcoin. Omdat er in de wereld van geld nu eenmaal harde regels zijn bedacht. Niet zozeer om jou en mij te beschermen, maar wel om de macht rondom dat geld te waarborgen.

Goed dat was even een zijstapje, terug naar het onderwerp van vandaag. De definitie van geld op bitcoin plakken is in dit soort zaken ook vooral een stok om mee te slaan. In de rechtbank kom je wereldwijd niet weg met ongeoorloofd geld doorsturen of beheren, daar staan straffen op.

Geld versturen zonder de juiste papieren krijgt stempeltjes als witwassen op zich geplakt. En als je dat wordt verweten, heb je een groot probleem. Zeker als dat op grote schaal zou zijn gebeurd.

Verplaatsen van geld

Met andere woorden: de mannen achter Samourai zouden mee hebben gewerkt aan het versturen of verplaatsen van geld zonder de juiste papieren. Samourai Wallet is echter geen beurs, broker of (schaduw)bank. Het is een bekende bitcoin wallet met privacyfuncties. Dat laatste werd vanuit het team achter Samourai uiteraard gepromoot.

“We have to trust them with our privacy, trust them not to let identity thieves drain our accounts. Their massive overhead costs make micropayments impossible. A generation ago, multi-user time-sharing computer systems had a similar problem. Privacy only came with effort, but then the technology changed for the better. Now, with Bitcoin, we can win a major battle in the arms race and gain a new territory of freedom for several years.” – Satoshi

Privacy is op zichzelf geen misdaad. Tenminste, dat zou het niet moeten zijn in (relatief) vrije landen. In de praktijk ligt dat toch wat anders. Zeker digitaal. Als doorsnee gebruiker van privacy tools loop je bijvoorbeeld het risico dat je bitcoin niet geaccepteerd wordt door een beurs of broker.

Dat is dan waarschijnlijk niet omdat het platform dat zo graag wil, maar omdat er regels zijn in de regio waar je je bevindt. En bedrijven houden zich daar vaak aan. Om situaties zoals die nu met Rodriguez en Hill te voorkomen. Als bouwer van privacy tools loop je nog meer risico.

Geld versturen als business

Een money transmitter business (MTB), of geldtransmissiebedrijf, is een onderneming die geldtransfers en andere financiële diensten faciliteert tussen partijen. Vaak functioneren deze bedrijven als tussenpersoon bij het elektronisch overmaken van geld, zowel binnenlandse als internationale overboekingen. Zij zijn niet gebonden aan fysieke grenzen zoals traditionele banken, waardoor ze snel geld kunnen overmaken over de hele wereld.

De activiteiten van een money transmitter omvatten niet alleen het overmaken van geld, maar kunnen ook valutawisseldiensten, het uitgeven en inwisselen van reischeques en andere betalingsinstrumenten omvatten. In veel rechtsgebieden moeten money transmitters voldoen aan strenge regelgevingen en licentievereisten. Die richtlijnen en regels zijn er (volgens sommigen) met name om witwassen tegen te gaan en om te voorkomen dat geld niet naar terroristen en zo gaat. Het is wel belangrijk om te weten dat zo’n beetje alle grote banken regelmatig worden aangeklaagd wegens betrokkenheid bij precies dit soort zaken.

Het is daarom voor bitcoinbedrijven, of bitcoinbouwers, zo belangrijk om een duidelijk beeld te hebben van wat ze zijn in de ogen van de wet. Een tool die gericht is op privacy, kan en gaat geen klantgegevens vragen. Als je door (verouderde) wetten wel wordt gezien als money transmitter, dan heb je dus een probleem.

In de context van bitcoin, worden bedrijven die diensten aanbieden voor het kopen, verkopen of overmaken van BTC soms ook gezien als money transmitters, afhankelijk van de lokale wetgeving. Daar valt nog wat voor te zeggen in het geval van een gemiddelde beurs of broker. Of je het nu eens bent met de spelregels of niet, die regels kun je redelijk makkelijk kopiëren naar dat soort instanties.

Dit betekent dat ze zich moeten houden aan vergelijkbare regelgevingen die gelden voor conventionele geldtransmissiebedrijven. Dit omvat registratie bij relevante financiële autoriteiten, het implementeren van anti-witwasbeleid, en het handhaven van operationele standaarden om consumentenbescherming te waarborgen.

Dit soort regels zijn echter nogal twijfelachtig als we het hebben over software dat buiten een bedrijf of instantie bestaat. Een groep bouwers die simpelweg bezig zijn met het helpen en uitbouwen van tools.

De discussie laait op: wat is een MTB? Is je USB-kabel die je voor je hardware wallet gebruikt een geldversturend iets? En moet de maker daarvoor aansprakelijk worden gesteld als je iets fouts doet?

En hoe zit dat met wallet software, of jouw internetprovider? En hoe zit dat eigenlijk met die dikke BMW die iemand gebruikt om bakken met cash te vervoeren? En waarom is er überhaupt zoiets als witwassen?

Het zijn misschien flauwe vragen, maar het is belangrijk om dit soort vragen te stellen om zelf tot een mening te komen. Waar ligt de grens? En waar moet worden gehandhaafd en waar niet?

De mensen en software achter Samourai Wallet lijken me eerder een coördinator dan dat ze daadwerkelijk zelf geld versturen. Maar in de ogen van aanklagers, en met name in de rechtbank, kan dat natuurlijk anders worden gezien. Zoals eerder gezegd: als het men het uitkomt is bitcoin geld. En dat kan tegen je gebruikt worden.

Wat is Samourai Wallet?

De Samourai Wallet is een bitcoin wallet die speciaal is ontworpen voor gebruikers die een hoge mate van privacy willen. Een van de meest opmerkelijke functies van de Samourai Wallet is “Whirlpool”, een ingebouwde CoinJoin-service.

CoinJoin is een techniek om de privacy van gebruikers te verhogen. Het idee achter CoinJoin is helder: de anonimiteit van gebruikers die een transactie uitvoeren beschermen.

Voor een effectievere privacybescherming werken meerdere partijen samen. Bij een CoinJoin-sessie combineren verschillende gebruikers hun BTC in een gezamenlijke pool. Door de bitcoin samen te voegen en te vermengen, ontstaat een verzameling van transacties die lastiger te traceren is op het netwerk. Dit proces bemoeilijkt het volgen van individuele transacties.

Alle bitcoin worden dus door elkaar gehusseld, en de software dient als een soort mixer om dat voor elkaar te krijgen. Samourai Wallet doet dat op een iets andere manier met Whirpool.

Whirlpool
Whirlpool is een privacy-tool die helpt bij het verbergen van de herkomst van je bitcoin-transacties. Dit wordt gedaan door CoinJoin, een methode waarbij verschillende gebruikers hun transacties samenvoegen om ze gezamenlijk te verzenden. Het idee hierachter is dat, door het mengen van meerdere transacties, het moeilijk wordt voor buitenstaanders om te traceren wiens bitcoin naar wie ging.

Op het moment zit er ruim 10.000 BTC vast in de Whirpool. Dat is ruim $600 (!!) miljoen waard.

Hoe werkt whirpool?

• Inputverzameling: Verschillende deelnemers geven aan dat ze een bepaalde hoeveelheid bitcoin willen mixen. Elk van deze inputs moet dezelfde waarde hebben om effectief te zijn in het verbergen van de herkomst.
• Vergoedingen en Dojo: Deelnemers betalen een vergoeding om de kosten van de transactie te dekken. Samourai Wallet kan verbonden worden met een eigen node (Dojo) voor nog meer privacy.
• Mixing: Als er eenmaal genoeg deelnemers zich hebben aangemeld voor een mix met dezelfde denominatie, combineert Whirlpool de BTC in een enkele transactie. Elke deelnemer levert inputs en ontvangt outputs die niet direct te koppelen zijn aan hun oorspronkelijke inputs.
• Strategieën: Na de eerste mix kunnen de ontvangen outputs verder worden gemengd in nieuwe rondes, waardoor de privacy verder toeneemt.

De effectiviteit van Whirlpool ligt in zijn vermogen om de link tussen inkomende en uitgaande transacties te vervagen. Dit maakt het aanzienlijk moeilijker voor externe partijen om te analyseren waar bitcoins heen gaan en waar ze vandaan komen, wat essentieel is voor gebruikers die grote waarde hechten aan financiële privacy.

Door gebruik te maken van deze technologie, stelt Samourai Wallet gebruikers in staat om meer controle te hebben over hun persoonlijke informatie en financiële gegevens. En dat is interessant, want een transactie op de bitcoin blockchain is voor altijd. En van nature voor iedereen inzichtelijk.

Een mooie tool. Die ook gebruikt kan worden door boefjes. Mensen die bijvoorbeeld niet zulke goede vriendjes zijn van de Verenigde Staten. En laat dat nu net een probleem zijn voor toezichthouders of bepaalde instanties. De mensen achter Samourai Wallet moeten nu op de blaren zitten.

“Governments are good at cutting off the heads of a centrally controlled networks like Napster, but pure P2P networks like Gnutella and Tor seem to be holding their own.” – Satoshi

Rechtszaak

Het Amerikaanse ministerie van justitie heeft aangevoerd dat Samourai Wallet sinds 2015 meer dan $100 miljoen aan witwastransacties van illegale markten op het dark web heeft gefaciliteerd, met een totaal van ongeveer $2 miljard aan onwettige transacties. De arrestaties en de sluiting van Samourai Wallet zijn onderdeel van een groter verhaal.

We maken bijna nooit een uitstapje naar andere netwerken, maar er loopt een soortgelijke zaak tegen een Ethereum developer. Ontwikkelaar Alexey Pertsev hangt een gevangenisstraf van 64 maanden boven het hoofd.

Aanklagers in Nederland eisen dat tegen de developer van de privacy tool Tornado Cash. Pertsev ligt onder vuur vanwege het (faciliteren van het) witwassen van cryptovaluta via de cryptomixer. Op 14 mei van dit jaar vindt de uitspraak plaats.

Wat nu?

De mannen van Samourai Wallet zullen langer moeten wachten. Op dit moment is Rodriguez vrij. Wel onder strikte voorwaarden en na betaling van een borg van $1 miljoen. Die wordt gedekt door onroerend goed en de handtekeningen van zijn vrouw en een familielid. Rodriguez moet thuisblijven met uitzondering van rechtszittingen en wordt gevolgd via locatietechnologie..

De functies van Samourai Wallet zijn nog wel te gebruiken. Maar je zult het op een andere manier moeten uitproberen dan via de originele website. Een bezoekje aan die site geeft je het volgende resultaat:

Discussie

Uiteraard leiden deze nieuwe ontwikkelingen tot veel discussies online. Wat betekent dit voor de toekomst van bitcoin software? En hoe gaan ontwikkelaars hier mee om?

In de VS zien we al dat sommige bitcoin wallets (zoals Phoenix) zichzelf preventief terugtrekken uit de Amerikaanse markt.

Ook is het duidelijk te zien dat er veel verschillende meningen zijn. Het gaat regelmatig over hoe bitcoin aangevallen kan worden. En hoe je dat technisch of praktisch kunt voorkomen. Het lijkt er echter op dat de efficiëntste aanval vooral plaatsvindt buiten het netwerk om. Het protocol draait, de motivaties en incentives kloppen. Bitcoin is een netwerk voor vrienden en vijanden die akkoord kunnen gaan met de regels op het netwerk zelf.

Maar daar buiten, daar lijkt de echte strijd plaats te vinden. ‘De vijand’, de instanties, organisaties en machtsstructuren die baat hebben bij het tegenwerken van bitcoin, zijn bezig met een listig spelletje. Je ziet het in de vorm van politieke spelers die bijvoorbeeld (ook in Europa!) zelfbeheer van bitcoin willen bemoeilijken of zelfs verbieden. Iets wat eigenlijk te gek voor woorden is, want hoe kun je in de praktijk zelf beheer verbieden? Meer dan 12 of 24 woorden zijn er niet nodig om je bitcoin zelf op te slaan.

En dat alles uit zich in onderlinge ruzies, onderlinge verdachtmakingen en sociale druk. Pick your battles, en laat je vooral niet gek maken. Maar laat je ook niet de mond snoeren. Jouw mening over mining, de blockgrootte, wallets, privacy en alles wat daarbij komt kijken is belangrijk. Zelf als iemand anders het complete onzin vindt. Het is belangrijk om constant het gesprek aan te blijven gaan.

Oh, en steun een bitcoin developer of platform naar keuze als je daar financiële ruimte voor hebt. Denk bijvoorbeeld aan steun voor het financieren van advocaten, of voor een bijdrage voor dat extra bakje koffie. De aanklagers van de mannen achter Samourai Wallet hebben namelijk ongelimiteerd diepe zakken, maar dat geldt vaak niet voor degene die zich tegen hen moet verdedigen.

Hodl on,
Robin

PS. De FBI deed ook nog even een duit in ‘t zakje: