Heb je V for Vendetta wel eens gelezen of gezien? Deze dystopisch politieke stripserie uit de jaren ’80 en actiefilm uit 2005 heeft veel weg van de bitcoinbeweging. Met name wat betreft één specifiek aspect: een idee kun je niet kapotmaken.

Origineel was V for Vendetta een stripboek van Alan Moore en David Lloud. Het is een verhaal waarin “de man achter het Masker” op verschillende manieren de samenleving verstoort en wakker schudt. Daarmee inspireert en initieert deze geheimzinnige “V” een opstand tegen het totalitaire regime.

Daarbij blijkt hij onoverwinbaar. Waarom?

Bitcoin Focus komt wekelijks meerdere keren uit – compleet gratis en value4value. Steun ons daarvoor met een lightningdonatie op onze website!

“Ideas are bulletproof”

De onderstaande quote is mij bijgebleven. In het originele stripboek uit de jaren ‘80 staat het volgende citaat: 

“Did you think to kill me? There’s no flesh and blood within this cloak to kill. There is only an idea. And ideas are bulletproof.”

Precies dit doet mij denken aan bitcoin. Het idee is kogelvrij, het is niet kapot te krijgen.

Misschien herken je het wel: vanaf het moment dat je bitcoin snapt, kun je het niet meer wegdenken uit je leven. En dat “idee” spant zich uit over vele facetten.

Niet alleen het idee van decentralisatie en een beter soort geld. Dit is slechts het zaadje dat is geplant, waar vervolgens een grote boom uit groeit met allerlei thema’s.

Denk aan thema’s zoals de monetaire geschiedenis, politiek, (Oostenrijkse) economie, geopolitieke ontwikkelingen, machtsposities, de kracht van cryptografie voor het individu, privacy en ga zo maar door.

Schaars geld

Zodra je het idee van “schaars geld” snapt, dan is dat niet meer weg te denken.

Als generatie die is opgegroeid met ongedekt fiatgeld en voor wie goud vooral een glimmend statussymbool en hebbeding is, was dit mij nooit duidelijk. Maar nu het idee in mijn hoofd is geplant, kan ik het niet meer wegdenken. “This idea is bulletproof.”

Zelfs als in een zeer onwaarschijnlijke situatie toch een einde aan bitcoin is te maken door de (om in de termen van V te spreken) fascistische wereld, dan is het tegengeluid van schaars geld niet zomaar uit de hoofden van miljoenen bitcoiners te halen. Dat blijft hoe dan ook bestaan, met of zonder bitcoin.

De revolutie zit hem in dit intellectuele kapitaal. In het feit dat áls je het snapt én onderdeel uitmaakt van de beweging die uit dit idee voortkomt, dat dit niet te stoppen is.

Peer-to-peer betalingen

Hetzelfde geldt voor het punt van financiële instituten. Omdat het double spending problem nooit was opgelost, en we nooit op een digitale manier geld van rechtstreeks van A naar B konden sturen, hadden grote financiële partijen de macht. Als gatekeepers en boekhouders zorgden zij er voor dat noch A noch B konden valsspelen. We groeiden op met het idee dat dit zo hoort en niet anders kan.

Maar zodra je het idee van digitale peer-to-peer betalingen snapt, dan is dat niet meer weg te denken.

Het feit dat je dat – net als het analoog betalen met een euromunt tussen enkel twee personen – nu ook op een digitale manier kunt doen zonder inmenging van een derde partij, is niet te breken. Bitcoin is dat idee: je kunt digitale betalingen doen zónder derde partij zoals een bank of betaalverwerker.

Internationale politiek

Hetzelfde geldt voor internationale betrekkingen. Ik groeide op met het idee dat er welvaart is en op sommige plekken minder welvaart. En dat er vrede is, en op sommige plekken minder vrede. De wortel van dit kwaad werd nooit uitgelegd.

Hoewel dat natuurlijk nog steeds zo is, brengt bitcoin een breder idee. Hoe kunnen we als individuen handel drijven als het geldsysteem en omliggende financiële systemen vrij politiek gekleurd zijn? Je hoeft alleen maar aan Bretton Woods, de Nixon Shock en de positie van de (petro)dollar te denken, en je weet genoeg.

Maar zodra je het idee van neutraal geld snapt, dan is dat niet meer weg te denken.

Waarom is er altijd onrust en politiek geneuzel rondom olie en olieregio’s? Waarom zijn er veertien landen in Afrika die een Franse koloniale valuta gebruiken? Waarom waren er zoveel puppet presidenten in Zuid-Amerikaanse en Afrikaanse landen? Het speelt zich allemaal af op het spectrum van het idee dat “iemand” in charge is.

Maar bitcoin verandert dat. Het idee dat we een wereldwijde neutrale, decentrale reservevaluta en mogelijk ook betaalsysteem kunnen hebben, schept hoop. Dat idee is niet meer uit de hoofden van de onderdrukten te halen. Het idee op zichzelf alleen al, is enorm krachtig!

Lokale politiek

Of ik denk verder, en kijk naar nationale politiek. Waarbij het in veel landen stuivertje wisselen is met grijstinten aan beleid, waarbij nieuwe ideeën met de geldprinter zijn te financieren, veel beleid slechts vier jaar vooruit bedacht wordt en waarbij overheden in zekere zin failliet zijn. Als in: de staatsschuld die (met name in de “rijke” landen) oploopt en waarvan het terugbetalen een utopie lijkt.

Printbaar geld is een feature, niet een bug – maar dan wel voor degenen die dat kunnen, of zich dat kunnen veroorloven. In het onderstaande plaatje wordt duidelijk dat met name westerse landen en opkomende economieën zich de hoogste schulden kunnen veroorloven.

Maar zodra je het idee van bitcoin snapt, dan is dat niet meer weg te denken.

Het roept op tot persoonlijke verantwoordelijkheid, maar ook zeker verantwoordelijkheid op het gebied van het fiscaal beleid (over overheidsinkomsten en overheidsuitgaven). Als de geldprinter niet meer de uitweg is om problemen vooruit te schuiven, en dan is er maar één andere oplossing: belastingen heffen om gaten te dichten.

Wat je ook van belastingen an sich vindt: dit zal voor meer frictie zorgen in de samenleving. En dus: het idee van bitcoin als overheidsloze digitale commodity, is zo krachtig. Het is de welbekende orange pill. Bitcoin roept iedereen ter verantwoording, en dus ook regeringen. Waar een bedrijf failliet gaat bij niet af te betalen schulden, gaan overheden dat niet/nooit. Vanwege decreten. Vanwege fiat.

Bitcoin als idee

Enfin, je snapt m’n punt. V kreeg in het dystopische Verenigd Koninkrijk een beweging op gang door het idee te planten in de hoofden van mensen. Dit is waartoe bitcoin leidt en kan leiden.

Maar beter nog dan hoe de film een revolutie bewerkstelligt: in plaats van een gewelddadige revolutie, is bitcoin een vreedzaam protest. Het draait niet om wapens, revoltes, gevechten en criminele circuits. Het draait om het het gebruik van een nieuw type geld(systeem). Het draait om het idee. Niet het idee dat bitcoin het speeltje is voor rijken, om te speculeren op winsten en hoge koersen.

Nee! Het idee dat bitcoin een tool is voor empowerment, voor persoonlijke maar ook fiscale verantwoordelijkheid. Bitcoin is het idee van digitale peer-to-peer betalingen, het idee van schaars geld en het idee van een neutraal afwikkelingsnetwerk. Dit idee is niet kapot te maken.

Is het een gevecht vóór anarchisme en tégen fascisme (zoals dat in V for Vendetta het geval was)? Als je mij vraagt absoluut niet.

Bitcoin is een tool om perverse prikkels uit allerlei systemen te halen. Om een alternatief te bieden voor hen die ermee beter af kunnen zijn. En dat zal een gevecht zijn. Ivoren torens zijn er om af te breken, irrelevantie zal bij profiteurs toeslaan.

Creedy: Die! Die! Why won’t you die?… Why won’t you die?

V: Beneath this mask there is more than flesh. Beneath this mask there is an idea, Mr. Creedy, and ideas are bulletproof.

Bitcoin Focus

Bitcoin Focus is het eerste Nederlandstalige bitcoin printmagazine ooit! Lees supervette bitcoinverhalen is deze genesiseditie met ruim 70 pagina’s. Met o.a. de Noderunners, Aaron van Wirdum, Boris van de Ven, Bert Slagter en Sjors Provoost.

Bestel het magazine nu voor slechts 21 euro! Met de code BITCOINFOCUS krijg je 10% korting!