Gisteren heeft de Securities and Exchange Commision (SEC) officieel de Spot ETF voor bitcoin goedgekeurd. Terwijl de hectiek rondom deze gebeurtenis nog voortkabbelt, nadert alweer een volgende belangrijke mijlpaal: de bitcoin halving. De bitcoin halving komt er namelijk aan in het voorjaar van 2024.

Het is dus een uitgelezen moment om de status van bitcoin te bekijken in aanloop naar deze gebeurtenis. In deze editie wordt niet specifiek uitgelegd wat de bitcoin-halving in het algemeen is, maar staat meer stil bij de verwachting ten aanzien van de aankomende halving.

Heb je het Bitcoin Focus Magazine al gezien? Je kunt dit unieke stukje Nederlandse bitcoingeschiedenis met 10% korting bestellen op onze website.

Aantal blokken tot aan de halving

Om te beginnen: de halving betekent dat de beloning die miners krijgen voor het vinden van een block wordt gehalveerd. Volgens de bitcoin-broncode gebeurt dit elke 210.000 blokken, wat leidt tot een vermindering van de uitgifte van nieuwe bitcoin. Hieronder staat een visualisatie van het aantal gevonden blokken over de tijd. Op het moment van schrijven moeten er nog 15.096 blokken gemined worden voordat de volgende halving plaatsvindt.

Gemiddelde tijd per blok

Bitcoin is zo ontworpen dat het gemiddeld elke tien minuten een blok vindt. De moeilijkheidsgraad voor het vinden van een blok wordt aangepast wanneer dit te snel gaat. Dit gebeurt niet elke 10 minuten, maar eens per 2016 blokken – ongeveer elke twee weken. Dit zorgt ervoor dat de tijd om een blok te vinden consistent blijft. Via deze link kan meer informatie gevonden worden.

Dit wordt weergegeven in de onderstaande grafieken, die zowel de gemiddelde tijd per blok per jaar laat zien, als ook de verdeling van de gemiddelde tijd per blok over de verschillende halving-periodes (epochs). Uit de grafiek blijkt dat bitcoin over bijna zijn gehele geschiedenis de gemiddelde tijd van ongeveer 10 minuten per blok heeft gehaald.

Een opmerkelijke uitzondering is dat in de beginjaren de gemiddelde bloktijd ongeveer 16 minuten was. Dit komt doordat er toen nog niet veel miners actief waren, waardoor het langer dan twee weken kon duren om 2016 blokken te vinden. Bijvoorbeeld tussen het vinden van het eerste (genesis) blok en het tweede blok zit 5 dagen en 8 uur, wat het gemiddelde aanzienlijk verhoogd. Tegenwoordig worden blokken consistent rond de gemiddelde tijd van 10 minuten gevonden, zelfs na gebeurtenissen zoals ‘The Great Migration’ in 2021 waarbij in korte tijd de hashrate halveerde.

Verwachte datum van de halving

Het is dus bekend wat de gemiddelde tijd per blok is (~ 10 minuten). Daarnaast weten we hoeveel blokken er nog gevonden moeten worden voordat de volgende halving plaatsvindt (15096 blokken). Op basis van deze variabelen kan ook berekend worden wat de verwachte datum en tijdstip van de volgende halving is.

Hiervoor is gebruik gemaakt van een Monte Carlo Simulatie (statistische techniek). Deze methode is effectief in het modelleren van systemen met variatie. In dit geval is het gedaan op basis van 100.000 simulaties waarbij elke simulatie een scenario voorhoudt hoe de toekomstige bloktijden zich kunnen ontwikkelen. Als input-data is gebruik gemaakt van de bloktijden van de huidige halving periode.

Het resultaat van deze reeks aan simulaties is de datum en tijd van 22 april, in de loop van de middag. Natuurlijk moet je een slag om de arm houden en kan deze datum afwijken door allerlei omstandigheden zoals veranderingen in het netwerk, maar het geeft richting aan de datum die je kan verwachten. 

De grote belofte

Bij het bereiken van blok 840.000 wordt de blocksubsidie gehalveerd. Deze blocksubsidie maakt deel uit van de beloning die een miner ontvangt voor het succesvol toevoegen van een geldig block aan de blockchain.

Miner Reward = Block Subsidy + Transaction Fee’s

De beloning voor een miner bestaat uit twee componenten: de Block Subsidy en de Transactie Fee. De halving zorgt ervoor dat de blocksubsidie wordt aangepast van 6,25 bitcoin naar 3,125 bitcoin. Bij de huidige prijs betekent dit dat het vinden van een blok na de halving ongeveer €100.000 minder oplevert dan ervoor. Aangezien het halving-moment ongeveer elke vier jaar plaatsvindt, is het van belang dat de transactiekosten uiteindelijk voldoende inkomsten genereren om miners winstgevend te houden.

Dit betekent dat op lange termijn de verhouding tussen de Block Subsidy en Transactie Fee’s toenemen. En gelukkig stijgt deze verhouding in de afgelopen jaren. Dit wordt weergegeven in de onderstaande grafiek. De grafiek toont flinke schommelingen die vooral te wijden zijn aan hypefase en ordinals, maar de gemiddelde verhouding is ook aan het stijgen (rode lijn). In het afgelopen jaar lag de gemiddelde verhouding op 10%. Dit betekent dat 10% van de miner-opbrengsten afkomstig zijn vanuit de transactiefee’s. Daarmee zijn we er nog niet, maar het is een belangrijke stap.

De blocksubsidy vervalt pas helemaal in 2140, en ondanks deze behoorlijk laag is in de laatste jaren, is het niet noodzakelijk om deze verhouding direct sterk te laten stijgen. Het zou gunstig zijn voor miners, maar over het algemeen is de mining-markt behoorlijk competitief, en wordt er continu gestreefd naar een steeds efficiëntere miners en goedkopere energiebronnen om winstgevend te blijven.

Percentage van nieuwe uitgifte

De blocksubsidie wordt elke periode van 210.000 blokken gehalveerd. Deze blocksubsidie vertegenwoordigt nieuwe bitcoins die bij elk blok in omloop worden gebracht. Vanaf de komende halving zal dit aantal 3,125 bitcoins bedragen.

Dit mechanisme zorgt ervoor dat de totale hoeveelheid bitcoin in omloop in eerste instantie blijft stijgen, maar de snelheid van deze groei wordt elke 210.000 blokken gehalveerd. Door deze twee waarden met elkaar te delen, kunnen we een soort inflatiepercentage voor bitcoin berekenen:

Issuance Rate = Totale Voorraad / Nieuwe Voorraad

Tijdens de eerste epoch (oranje) was dit percentage tussen de 20% en 30% op jaarbasis. Aan het einde van deze periode was de totale hoeveelheid bitcoin in omloop ongeveer 10 miljoen, terwijl er relatief veel nieuwe bitcoin per blok werden gecreëerd (50 bitcoin per blok).

Bij het begin van de tweede periode daalde dit percentage sterk, namelijk tussen de 8% en 12% op jaarbasis. Deze scherpe daling wordt telkens veroorzaakt door de halving van de blocksubsidy, wat een schokeffect veroorzaakt.

Dit schokeffect is ook zichtbaar bij de derde halving (blauw), waarbij het jaarlijkse percentage op 4% komt te liggen. Dit geldt ook voor de vierde epoch (paars), waarbij het percentage daalt naar 2%.

Dit illustreert dat de inflatie van bitcoin op een systematische manier afneemt, in tegenstelling tot de neiging van fiatvaluta om juist toe te nemen in inflatie.

Laatste woorden

Telkens weer ben ik verbaasd als ik naar de data van bitcoin kijk, en deze editie van Bitcoin Focus toont het nogmaals aan; bitcoin is een machine. De manier waarop bitcoin blokken blijft produceren ongeacht wat er gebeurt in de wereld is een stille, maar zeldzame kracht. Het resulteert erin dat voor meer dan 15 jaar elke 10 minuten een nieuw blok aan de blockchain wordt toegevoegd, zonder gestoord te worden en ongeacht of de wereld rondom bitcoin in vreugd of verdriet zit. Bitcoin doet zijn ding, namelijk het produceren van blokken.

Het systematisch toevoegen van blokken aan de blockchain zorgt ervoor dat het inflatie-percentage van bitcoin uiterst voorspelbaar is. Het is prachtig om te zien dat de inflatie van bitcoin elke epoch daalt tot een nieuw laagte punt. Voor de aankomende epoch, die begint vanaf april 2024, zal de inflatie zelfs onder de 1% per jaar dalen. Dit staat in schril contrast met de manier waarop inflatie zich voordoet bij fiat-valuta (vaak onvoorspelbaar en stijgend). Dit benadrukt nogmaals de noodzaak van bitcoin in deze wereld.

Groeten,
Maarten

PS. Bestel ons magazine en verzeker jezelf van een stukje bitcoingeschiedenis. Met meer dan 70+ bladzijders aan Nederlandse bitcoinverhalen is het tijdschrift een perfect cadeautje voor jezelf of een ander.