Er is veel te doen om de beschikbare hoeveelheid bitcoin op beurzen. Dit is een belangrijk onderwerp van gesprek onder bitcoin data-analisten. De discussie gaat voornamelijk over de verhoudingen en de invloed tussen spot-bitcoin en futures contracten. Hoe verhouden deze zich ten opzichte van elkaar en wat betekent dit voor bitcoin? In dit Bitcoin Focus artikel gaan we daar dieper op in!  

Focus is een value4value nieuwsbrief. Steun ons met een vrijblijvende donatie!

De bitcoin op beurzen

De discussie begint met betrekking tot de onderstaande grafiek, die het aantal bitcoin laat zien dat beurzen in bewaring hebben. Deze bitcoin is te beschouwen als bitcoin die gemakkelijk is te kopen en te verkopen. Het zijn liquide bitcoin die snel van eigenaar kunnen wisselen.

De grafiek toont een oplopende hoeveelheid bitcoinreserves bij beurzen sinds hun oprichting. Dit fenomeen is simpelweg te verklaren doordat de introductie van de eerste beurzen het gemakkelijker maakte om bitcoin te verhandelen. Deze trend kreeg extra vaart tijdens de bullmarkt van 2017, toen veel particuliere investeerders de markt betraden. Deze groep geeft de voorkeur aan het gebruik van beurzen voor het bewaren (en verhandelen) van bitcoin, ten opzichte van een wallet waarvan ze zelf de private keys beheren.

Er vond een belangrijke verschuiving plaats in 2020, rondom de covid-crash, waarbij vermogende individuen en institutionele beleggers zoals MicroStrategy begonnen deel te nemen aan de markt. Deze groep heeft brengt hun bitcoinbezittingen voornamelijk onder bij bewaardiensten van een derde partij.

Het discussiepunt hangt voornamelijk rondom de vraag: als de bitcoinreserves bij beurzen dalen, waarom stijgt de prijs dan niet? Onderliggend aan deze vraag ligt de veronderstelling dat een dalende voorraad van bitcoin op de beurzen moet leiden tot een hogere prijs. Immers, een beperkter aanbod moet doorgaans de prijs omhoog stuwen, of toch niet?

Maar tóch meer handel

Ten eerste is het belangrijk om te begrijpen dat er géén rechtstreeks lineair verband bestaat tussen het aantal bitcoin op beurzen en de prijs. Er zijn ontzettend veel factoren die invloed hebben op de prijs van bitcoin, waaronder het sentiment van investeerders, nieuwsgebeurtenissen, enzovoort. Maar bovendien is het ook twijfelachtig of er een feitelijke afname is van de hoeveelheid verhandelbare bitcoin op beurzen.

De grafiek uit de eerste paragraaf toont uitsluitend met spot-bitcoin, terwijl sinds 2019 ook de derivatenmarkt aan populariteit wint. In de onderstaande grafiek is de hoeveelheid bitcoin op beurzen weergegeven in het paars. Maar er is ook een oranje lijn met dezelfde hoeveelheid plus de openstaande posities in futures op de derivatenmarkt.

Opeens is duidelijk dat de hoeveelheid verhandelbare bitcoin bij beurzen niet aan het dalen is, maar juist een lichte stijging doormaakt. Deze stijging duurde tot aan de FTX-crash, waarbij zowel de verhandelbare spot-bitcoin daalde (doordat investeerders hun vertrouwen in beurzen verloren) als de verhandelbare papieren bitcoin (futures). Dat komt omdat kort termijnhandelaren posities sloten of gedwongen zijn hun positie te sluiten.

Secundaire bitcoinmarkt

Er ontstaat dus een secundaire bitcoinmarkt die ook invloed heeft op de prijsvorming van bitcoin. Toch verschillen de markten wel degelijk van elkaar.

De spotmarkt is de traditionele manier van handelen, waarbij bitcoin direct is te kopen of te verkopen. Het gaat dus om échte bitcoin, die ook is te versturen over de bitcoin blockchain. De spotmarkt is transparant en kent zijn historie sinds de eerste transactie op het bitcoinnetwerk. De manier waarop spot-bitcoin is in te zitten, is onder meer voor:

• Gebruik als lokale valuta door bitcoin te ruilen voor producten of diensten.
• Faciliteren van wereldwijde geldoverdracht door bitcoin te verzenden tussen personen in verschillende landen.
• Spaarinstrument door periodiek fiat-valuta om te zetten in bitcoin.
• Investeringsspeculatie door bitcoin te verwerven met de verwachting dat de waarde zal stijgen.
• Bescherming tegen inflatie dankzij de beperkte aanbod van bitcoin.
• En vele andere toepassingen en gebruiksdoelen.

Daarnaast is er een derivaten (waaronder futures) markt. Dit is een markt waar beleggers speculeren op de toekomstige waarde van bitcoin. In plaats van bitcoin direct te bezitten, sluiten speculanten een contract af om bitcoin op een bepaalde datum in de toekomst te kopen of verkopen tegen een afgesproken prijs.

Dit biedt beleggers de mogelijkheid om in te spelen op de verwachte prijsbewegingen van bitcoin, zonder dat ze bitcoin daadwerkelijk bezitten. De use case voor het aanschaffen van een future-bitcoin contract zijn grotendeels anders dan bij spot bitcoin. Dit zijn onder meer: 

• Het aangaan van speculatieve posities in bitcoinfutures in de hoop op waardestijging
• Het implementeren van een “cash-en-carry” strategie waarbij men spot-bitcoin koopt en gelijktijdig een futurescontract verkoopt, waarbij het verschil in prijs is te benutten als winst met beperkt risico.
• Het minimaliseren van een tegenpartijrisico door slechts een deel van het vermogen op een beurs te storten.

Er zijn duidelijke onderscheidende kenmerken tussen spot-bitcoin en futuresposities, waarvan de tijdsduur een aanzienlijke rol speelt. Spot-bitcoin zijn doorgaans voor de lange termijn, terwijl futures doorgaans gericht zijn op kortere termijn.

De onderstaande grafiek illustreert het verhoudingsgetal tussen verhandelbare bitcoins op de spotmarkt en die op de futuresmarkt. In 2019 bedroeg dit getal 0.05, wat betekent dat er voor elke 20 bitcoins op de spotmarkt slechts één is verhandeld op de futuresmarkt. Echter, dit verhoudingsgetal is sindsdien gestegen en verdrievoudigd tot 0.15. 

Dit duidt op een groeiende populariteit van de futuresmarkt. De toename in populariteit kan verschillende redenen hebben, zoals lagere handelskosten voor futures in vergelijking met spot-bitcoin. Bovendien biedt de futuresmarkt de mogelijkheid om met een hefboom te handelen, wat aantrekkelijk kan zijn voor handelaren.

Hoger transactievolume

In de voorgaande alinea is al duidelijk dat het verhandelbare volume van bitcoin op de futuresmarkt aanzienlijk kleiner is dan dat op de spotmarkt. Echter, wanneer we het handelsvolume van beide markten vergelijken, valt iets opmerkelijks op. Het dagelijkse handelsvolume op de bitcoin-futuresmarkt bedraagt ongeveer 500.000 bitcoin, terwijl dat op de spotmarkt slechts 30.000 bitcoin is.

Hoewel het beschikbare aanbod van verhandelbare bitcoin (aangeduid als openstaande interest ten opzichte van de reserves van beurzen) beduidend lager is op de futuresmarkt, is het handelsvolume (futuresvolume versus spotvolume) aanzienlijk hoger.

Dit duidt erop dat bitcoin op de futuresmarkt veel sneller van eigenaar wisselt. Met andere woorden, bitcoin wordt gemiddeld genomen veel sneller gekocht en verkocht op de futuresmarkt dan op de spotmarkt. Dit bevestigt het idee dat de futuresmarkt voornamelijk is te gebruiken door handelaren en investeerders met een kortetermijnvisie, terwijl de spotmarkt populairder is onder bitcoinhouders met een langetermijnstrategie.

Conclusie

Sinds 2019 is geleidelijk een secundaire markt voor bitcoin ontstaan, die aanzienlijke verschillen vertoont ten opzichte van de traditionele spotmarkt voor bitcoin. Deze markt en de producten die erin worden verhandeld, hebben unieke kenmerken die afwijken van wat we voorheen met bitcoin gewend waren. Het is een markt die voornamelijk met een korte termijn tijdsgeest wordt gebruikt, en staat daarvan verderaf van de kernwaarden van bitcoin. 

Deze markt heeft in de afgelopen periode sterk aan populariteit gewonnen, maar desondanks blijft het slechts een fractie van het gedeelte spot-bitcoin dat actief verhandeld kan worden. Het is essentieel om te realiseren dat deze markt bestaat en dat de bitcoinwereld daardoor zowel volwassener als complexer wordt. En ik verwacht niet dat die trend snel ophoudt 😉

Focus is een value4value nieuwsbrief. Steun ons met een vrijblijvende donatie!