De redactie van Bitcoin Focus heeft enkele dagen rondgelopen op Bitcoin Amsterdam 2022, hét evenement voor elke rechtgeaarde bitcoiner. Lees hieronder het verslag van dit bijzondere evenement!
Speciaal voor jou hebben we een kortingscode om dit evenement te vieren. Met code BTC22 krijg je 21% korting zo lang je Focus-abonnement loopt. Bekijk hier de premium mogelijkheden voor nog meer Focus.
Luister je liever dan dat je leest? Check de extra Hup Bitcoin-aflevering over Bitcoin 2022.
Bitcoin 2022 – 12 t/m 14 oktober
Bitcoin 2022 in Amsterdam is een groot succes te noemen. Circa 3.000 bezoekers zijn op het grootste Europese bitcoinevenement van het jaar gekomen.
Vandaag (14 oktober) is er nog het Sound Money Festival. Er zijn nog kaartjes volgens de website.
Naast tal van panels en presentaties zijn dit soort bijeenkomsten ook vooral interessant om met elkaar te praten en te netwerken. Een tirade over centrale bankiers valt bij deze doelgroep nu eenmaal wat beter dan op de gemiddelde kringverjaardag.
De meest opvallende thema’s zijn weinig verrassend: het lightning netwerk, overheidsdruk en de staat van de wereldeconomie.
Heb je heel het event gemist en wil je meer weten? Geen paniek. In deze Focus lichten we een aantal hoogtepunten uit, en er is online genoeg te vinden.
De organisatie en tal van andere partijen hebben het voor je vastgelegd. Een snelle Google-opdracht brengt je naar tal van artikelen en video’s. Voor het gemak hebben we wat handige links voor je op een rij gezet:
- Livestream van dag 1 via bitoinmagazine.com
- Livestream van dag 2 via bitcoinmagazine.com
- Bitcoin Amsterdam 2022 dag 1 via bitcoinmagazine.nl
- Bitcoin Amsterdam 2022 dag 2 via bitcoinmagazine.nl
De agenda van Bitcoin 2022 staat nog online, daar kun je kijken wat je gemist hebt.
Naast de ruimte om te netwerken en lekker bij te kletsen waren er vier verschillende hoofdonderdelen: Moon Arena, Sats Stage, Proof of Workshop, The Deep Sessions en de Expo Hall.
De Moon Arena is het toneel voor de bekendste sprekers en panels. We lichten het panel over de euro en bitcoin eruit.
Gespreksleider Dylan LeClair, een Amerikaanse on-chainanalist, begeleidt een gesprek over de financiële situatie van de wereld en specifiek Europa. Macrodenkers, auteurs en ondernemers Willem Middelkoop, Marc van der Chijs, Marc Friedrich en Alfonso Peccatiello delen hun mening.
De heren komen tot de conclusie dat het huidige geldstelsel niet meer werkt. Willem Middelkoop: ‘De dollar is nu ruim 80 jaar oud, maar we zien dat Rusland en China zich aan het herpositioneren zijn en dat Saudi Arabië aan het flirten is met die beide naties’.
Tussendoor gaf de gold bug de aanwezige bitcoiners ook een waarschuwing. ‘De wereldleiders gaan de sleutels écht niet overgeven. Zowel bitcoin als goud zijn monetaire assets, maar goud is onderdeel van het systeem. Ze denken niet aan bitcoin.’
Volgens Alfonso ‘Macro Alf’ Peccatiello, een voormalige bankier bij ING, is er ook geen simpele oplossing om de weeffouten in het huidige stelsel te dichten. ‘Momenteel is er sprake van hoge inflatie, en overheden en centrale banken kunnen de energiecrisis niet stoppen. Wil je de inflatie stoppen, dan moet je koopkracht verminderen. Dat betekent dat je minder banen moet creëren om de continue vraag te verminderen, maar dan raak je in een recessie.’ En ja, een recessie, dat ligt electoraal heel lastig natuurlijk. Geen enkele politieke leider gaat daar voor tekenen, aldus deze experts.
Macro Alf gaat nog even verder: ‘Het huidige systeem staat onder stress, want geen leverage betekent weinig economische groei en dat is niet acceptabel. Japan kiest wel die weg, maar die hebben een andere cultuur, hun economie krimpt. Het wordt in Europa waarschijnlijk meer van hetzelfde namelijk meer liquiditeit in de economie pompen, en dat is fragiel.’
Hij noemt het Verenigd Koninkrijk als voorbeeld dat door een financiële en economische crisis gaat en steeds afhankelijk wordt van de buitenwereld als eiland.
Veel doom en gloom door de sprekers, maar zijn er dan ook oplossingen? Middelkoop breekt (logischerwijs) een lans voor goud. De Nederlander, met ook een kantoor in Zwitserland: ‘Ik geloof niet in een bitcoin standaard, dan moet eerst het huidige geldstelsel weggevaagd zijn. Ik geloof wel in de devaluatie van de dollar en een herwaardering van het goud, dat is in de jaren dertig ook gebeurd namelijk’.
Naast de treurige staat van de wereldeconomie is er ook aandacht voor praktische zaken. Welke acties kun je zelf ondernemen om je te beschermen (met bitcoin?). Maar ook politieke figuren als Nigel Farage en veel bekende bitcoiners passeren de revue.
Bitcoin’s media problem
Als je wat langer rondloopt in de wereld van bitcoin, weet je dat er ook veel verschillende meningen zijn. Er is niet één bitcoin community met dezelfde normen en waardes. Iedereen als individu heeft een eigen kijk op het zaakje.
Moderator Daniel Prince had de taak om een gesprek hierover te begeleiden over de rol van de media in de bitcoinwereld. Pete Rizzo (Bitcoin Magazine), Joe Hall (Cointelegraph), Izabelle Kaminska (The Blind spot, ex-Financial Times) en Jemima Kelly (Financial Times) gaan in discussie.
Kelly en Kaminska geven duidelijk aan hoe zij naar bitcoin kijken. Zij willen ‘neutraal’ de zaak bespreken. Beide vinden bitcoin interessant als idee, maar vinden ook dat het daarom tegen kritiek moet kunnen. Of zoals ze dat in het Engels zo mooi zeggen, scrutiny.
Rizzo en Hall nemen logischerwijs een andere positie in dan de twee andere journalisten. Kelly is helder: ze volgt bitcoin al jaren en vindt het niets. In haar relaas komt vooral naar voren dat ze zich richt op loze beloftes en memes. Simpelweg gewoon hodlen en rijk worden is niet voor iedereen weggelegd. En daar heeft ze ook wel een punt.
Op de conferentie is er ook veel ruimte voor gesprekken over hoe goed bitcoin kan zijn voor de wereld. Hall komt met praktische voorbeelden uit zijn tijd in Afrika. Waar hij merkte dat mensen bitcoin kunnen gebruiken om goedkoper geld te sturen en te ontvangen van en naar andere landen.
Kelly wuift dat soort argumenten weg: ‘Jullie willen gewoon rijk worden, het is niet erg om dat toe te geven.’ En die uitspraak vat de clash en het probleem met bitcoin in de media goed samen. Er lijkt op veel plekken onevenredig veel aandacht voor de (mogelijk) negatieve aspecten rondom bitcoin.
Kelly heeft vooral kritiek op de (sub)cultuurtjes rondom bitcoin. Op de technische vragen van Rizzo gaat de Britse journaliste niet echt in.
Kelly: “Als een journalist is mijn denkproces dat bitcoin streng toezicht moet krijgen. Ik noem het niet FUD, maar we zitten er bovenop qua schaalbaarheidsproblemen en energieproblemen. Dit is niet FUD of bias, maar kritiek.”
Kaminska legt uit dat ze door haar achtergrond (haar ouders groeide op onder communisme) langzaam maar zeker meer in bitcoin is gaan geloven. Ze noemt zichzelf een ‘doomcoiner’.
En je raadt het al: de zaal was niet op de hand van Kelly. Naast wat boegeroep en geklap bij discussies viel haar stopwoordje op: like.
Uiteraard hoort daar dan een meme bij. Kelly kan er de humor wel van inzien. Of iets wat er op lijkt.
Discussie
Zoals je wel vaker in Focus kunt lezen wordt er steeds vaker gesproken over regels rondom bitcoin. En dan hebben we het niet over nieuwe updates of mooie nieuwe tools. Nee, het gaat over wetten en richtlijnen die worden opgelegd door verschillende toezichthouders of beleidsbepalers.
En daar zit niet iedereen op te wachten. Je hoort geluiden vanuit de industrie dat men met smart wacht op ‘duidelijkheid’. Maar in de praktijk zorgt die oproep ook voor frictie en meer risico’s voor de gemiddelde bitcoiner.
Die kant van de discussie is goed samen te vatten met een reactie van de Amerikaanse privacyvoorstander en bitcoiner Matt Odell op over meer regels voor de industrie: “These regulations and the burdensome compliance measures that they result in do not stop criminals… they just put law abiding, honest people at risk… [FATF] can go fuck themselves”
Aan de andere kant van het spectrum zitten partijen die baat hebben bij dit soort regels. Wie dat zijn mag je zelf invullen.
De Sats Stage was wat intiemer, maar daarom kon men wel wat meer de diepte in. Ook was er bij veel gesprekken ruimte voor vragen vanuit het publiek.
Denk bijvoorbeeld aan een gesprek over bitcoin maximalisme. Het is een term die je vaak voorbij ziet komen, maar niemand heeft er echt een definitie voor. Of beter gezegd: iedereen heeft er een andere kijk op. Boris van de Ven, bekend van de Bitcoin Show podcast en medeorganisator van de bitcoin meetup in Blast Galaxy, leidde het onderstaande gesprek.
Voor de (wannabe) bitcoin pioniers was er Proof of Workshop. Twee dagen lang vertelde bouwers over hun progressie en huidige producten Met presentaties en workshops is er genoeg te doen zoals het belang van zelfbeheer van je sleutels door middel van een hardware wallet, benadrukte Bitbox in een praatje (bovenste foto).
Het is duidelijk: de lightning community staat in vuur en vlam met volop vernieuwing. Alle mogelijke betaalopties via lightning kwamen voorbij. Met onder meer een mini-workshop van Ben Arc naast de lockers (onderste foto).
Er is bij dit soort evenementen natuurlijk altijd ruimte voor de commercie. In de Expo Hall kwamen de bekende (lokale en internationale) brokers, custodians en andere dienstverleners voorbij.
Daarnaast weten ook andere niches dat er wat te halen valt bij bitcoiners. Bedrijven gericht op het repareren van je mining hardware. Een van de meest opvallende stands richtte zich op het aanbieden van een tweede paspoort. Om precies te zijn voor het zonnige Saint Kitts en Nevis.
Hardwarefabrikant Ledger ging voor wat guerrilla marketing op de Amsterdamse straten.
Bitcoin 2022 in Amsterdam is wat ons betreft een groot succes te noemen. Gezelligheid, goede sprekers en vooral een hoop bitcoingeneuzel.
De spaarzame artikelen bij grote Nederlandse mediaplatformen over Bitcoin 2022 doen soms alsof ‘de bitcoin community’ één grote groep is met dezelfde visies en idealen. Allemaal doemdenkers die graag willen dat alles kapot gaat, behalve bitcoin. Als je even rondloopt op dit soort bijeenkomsten (of even online kijkt) dan merk je dat niets minder waar is.
De panels en gesprekken waren overwegend positief over bitcoin. Met hier en daar een uitzondering. Naast alle technische en praktische verhalen gaat het bij dit soort evenementen vaak over heftige onderwerpen. Een eurocrisis, onderdrukking, schuldenbergen en ineenstortingen van systemen. Daar kun je vaak als individu weinig aan doen.
Ondanks die heftige onderwerpen merk je juist veel hoop voor de toekomst. Of dat ijdele hoop is, gaan we met zijn allen meemaken.
Mocht je nu zoiets hebben van: ik wil toch nog even wat willekeurige bitcoiners de hand schudden. Vandaag (14 oktober) is er nog het Sound Money Festival, als afsluiter van Bitcoin 2022. Er zijn nog kaarten volgens de website.
In ander nieuws: miners
Miners hebben het moeilijk. Tenminste, dat is de conclusie die je kunt trekken als je kijkt naar de huidige omstandigheden. De concurrentie is moordend terwijl de waarde van de fel begeerde nieuwe bitcoin niet bepaald op een hoogtepunt staat.
Dat er concurrentie is kun je goed zien in onderstaande grafiek. De hashrate stijgt verder door. De hashrate is een manier om te meten hoeveel berekeningen per seconde er kan worden gedaan. Een hoge hashrate betekent in de regel dat er meer computerkracht bezig is met de strijd om nieuwe BTC.
Let op! Hashrates zoals hierboven zijn altijd schattingen. De moeilijkheid is dat niet.
Die moeilijkheid wordt elke 2016 blocks (~2 weken) aangepast. Dit zit ingebakken in het bitcoin protocol. Dit garandeert dat bitcoin stapsgewijs de markt op komt. Niemand kan in eens tienduizenden BTC minen. Als er meer miners actief zijn, gaat de moeilijkheid omhoog. Het doel is om de gemiddelde tijd tussen blocks rond de 10 minuten te houden.
Ondertussen ruiken partijen die nog toegang hebben tot kapitaal hun kans. Alleseter Binance start met een fonds van $500 miljoen voor miners.
In de Focus van vorige week zagen we een ander initiatief om meer geld naar mining te krijgen. Grayscale komt met een entiteit waar investeerders vanaf $25.000 terecht kunnen. Dat geld wordt gebruikt om te investeren in miners.
Financiële producten
Je leeft in een wereld met bitcoin. Je kunt er van alles mee doen. Hodlen, bouwen, geobsedeerd door raken, gokken bij een beurs. Maar je kunt er ook weer financiële producten omheen verzinnen.
Er kwam deze week een hoop nieuws voorbij uit die hoek. Ik zal er zelf denk ik nooit gebruik van maken, maar de derivatenmarkt laat zien dat anderen daar anders over denken.
Een van de handige dingen aan derivaten is dat je jezelf kunt indekken. Zit je vol in de wereld van bitcoin? Een kleine short kan er voor zorgen dat je niet financieel helemaal kapot gaat. Althans, dat heb ik mij laten vertellen.
Een voorbeeld daarvan is een nieuw product gebisseerd op de hashrate van bitcoin. Met de Hashprice NDF lanceert Luxor een manier om te speculeren op de prijs van miners.
Een NDF is een termijncontract waarbij twee partijen samen een afspraak maken over de waarde van een activa. Met de Hashrate NDF kunnen miners de blootstelling aan de prijs van bitcoin én de energiekosten afdekken. Ze noemen dit ook wel de hashprice.
In de praktijk kun je als miner een positie innemen als een soort van verzekering.
Niet alle financiële producten rondom bitcoin zijn altijd een succes, natuurlijk. Een voorbeeld is het Valkyrie Balance Sheet Opportunities FUND. Beleggers konden via dit fonds blootstelling krijgen aan bedrijven met bitcoin op de balans. Valkyrie Funds trekt echter de stekker eruit, er is blijkbaar weinig vraag naar sinds de start in december 2021.
Meer nieuws
En nog meer opvallend nieuws op een rij:
- Stratum V2 moet miners decentraler maken. Dinsdag werd het protocol gelanceerd. In de praktijk geeft dit individuele miners meer vrijheid
- Ook in Dubai start men met verschillende bitcoifondsen. 21Shares Bitcoin ETP gaat echte bitcoin kopen om het fonds te spekken
- Huobi wisselt van eigenaar. De oprichter verkoopt zijn meerderheidsaandeel aan investeerders in Hong Kong
- CoinCorner maakt de stap naar El Salvador. Het gaat om een ‘tap-to-pay‘ betaalkaart in combinatie met het lightning netwerk en Near-Field Communication (NFC) chips
- Oh, en Kanye West moet opzoek naar een nieuwe bank. JPMorgan Chase wil hem niet meer van dienst zijn. Was er maar een bepaald soort geld waar je JPMorgan Chase niet voor nodig had..
Hodl on,
Robin