Kunstenaar Johannes Oppewal heeft na jaren over de wereld te hebben gezworven, zijn passie gevonden in bitcoinkunst. Momenteel woonachtig in Thailand deelt hij onder de naam BitPopArt zijn werken met bitcoiners op Twitter, nostr, maar ook op exposities.

In deze Focus-editie vertelt hij zijn verhaal, visie over zaps, lightning, maar uiteraard ook de thema’s in zijn kunstwerken.

Bestel nu hét bitcoin tijdschrift Bitcoin Focus! Een hoog kwaliteitsmagazine over bitcoin in Nederland; geschreven voor, door, met en over bitcoiners. Ruim 70 pagina’s dik. Met de code BITCOINFOCUS krijg je 10% korting!

Wie is BitPopArt?

Na een studie Grafische Vormgeving en Multimedia is Johannes doorgegaan met de studie Animatie in Hilversum. “Cartoons zijn altijd mijn ding geweest.” In deze kleine niche ziet de Fries echter geen toekomst. Intussen is zijn drang om te reizen groot.

Als fotograaf reist hij vervolgens jaren de wereld rond door video’s te maken voor onder meer Shutterstock.

“Ik wilde vrijheid, ik moest er op uit, ik wilde de wereld zien, maar dan wel op een manier om er wat aan te verdienen.”

Hij krijgt te maken met de keiharde realiteit van (social media) platformcentralisatie en zo is het bitcoinzaadje geplant:

“Ik ging naar Zuid-Afrika om stockvideo’s te filmen op safari. In die tijd was dat enorm nieuw en ik heb meer dan 20.000 videobeelden gemaakt. Stockfotografie was al verder ontwikkeld en video was nieuwer. In 2010 heb ik ook documentaires gemaakt, maar qua verdienmodel miste er iets.”

De klik met bitcoin

Houd dit in je achterhoofd als we het straks over nostr en lightning gaan hebben. Maar eerst de crux:

“De markt verschoof. Nadat ik in dure camera’s had gekocht, veranderden centrale bedrijven zoals Shutterstock hun beleid. Ze gaven de contributors telkens iets minder. Ik begreep niet hoe het werkte, maar toen iemand in 2018 bitcoin aan mij uitlegde, klikte het meteen. Ik snapte ineens hoe geld en centralisatie werkt.”

Terwijl Shutterstock in feite een freelancer geld afpakt, komt hij bij een oplossing uit: “bitcoin fixes this” en “protocols over platforms”. Tegelijk ervaart hij de kracht van nieuwe technologieën. Terwijl de smartphones en daarmee de video’s opkomen, veranderen de inkomstenbronnen niet zomaar. Die lopen – dankzij technologie én Shutterstock – juist terug.

“De reden waarvoor ik nu op nostr zit is, omdat ik voel dat dit de nieuwe stap is. De zaps zijn de enige interessante verandering.”

Zo vervolgt hij zijn reis in de 2D-kunst, waarin drie thema’s naar voren komen:

• vrijheid
• liefde
• lol hebben

Of in het Engels: “freedom, love and fun”. En dat zie je. Het terugkerende tongetje slaat op de lol, en met bitcoin en nostr komt het stukje vrijheid vaak terug. En tot slot het rode hart, verwijzend naar liefde.

“Het tekenen komt voort uit het niet kunnen begrijpen. Hoe meer ik het doe, hoe meer vragen ik krijg. Ik zeg ook wel eens: laat mij maar niet te veel praten, laat mij maar tekenen.”

Kijkje in Thailandse community

Na jaren proberen eigen community’s en community-apps te bouwen, vindt hij die nu op nostr.

“Laatst kwam ik er achter dat Zap Stream wordt gebruikt door de Thaise community. Ik kan het niet volgen, maar ik kom er steeds meer achter dat je echt vrienden moet hebben om de echte cultuur te kunnen zien. Het is enorm interessant om de bitcoiners hier te volgen.”

Johannes komt er door deze gesprekken achter hoe de beleving in Thailand is:

“Voor ons de vrijheid van meningsuiting normaal, we kunnen van alles zeggen over het koningschap. Maar dat kon hier niet en kan denk ik nog steeds niet.” 

Als hij het met de lokale bevolking hierover heeft, geeft dat mooie inzichten. Zo wil de overheid binnenkort inwoners van ouder dan 16 jaar in het land 10.000 baht geven, ter waarde van $300, van de Central Bank Digital Currency (CBDC).

“Ik denk dat dat ‘vrijheid’ hier veel meer aan de orde is. Onlangs waren er twee meiden die waren vastgezet omdat ze iets hadden gezegd, ze zaten lang in hongerstaking.”  

Je hoort het al: de beleving rondom bitcoin en nostr als tools voor vrijheid van meningsuiting en vrijheid van transacties groeit. “De mensen die ‘wakker’ zijn, uiten dat zeker op nostr!”

POPupART

Met POPupART maakt Johannes bitcoinkunst om overal in de wereld achter te laten. Maar door cultuur is dat niet altijd zo makkelijk:

“Ik heb hier in Thailand wel eens een fotolijstje met een kunstwerk neergezet met een briefje erbij ‘gratis meenemen’. Maar een Aziaat is van nature anders, ze laten het staan. En in februari had iemand bij een expositie alleen het briefje meegenomen, niet het kunstwerk zelf. Dat was echt een eye-opener.”

De POPupART fotoframes staan al over de hele wereld. Bij Jack Dorsey, tot Berlín in El Salvador en van Nederland tot waar dan ook. 

“Het idee kwam bij een expositie in Friesland. Ik leerde dat je mensen iets moeten geven wat ze willen houden. Visitekaartjes worden weggegooid, maar POPupART is een nieuwe dimensie.”

Hier ligt ook een mooie lijn met NFT’s, waar veel cryptokunstenaars mee bezig zijn:

“Het heeft ook een idee van schaarste, maar dan níet in de blockchain. Ik zet er nummers op en die geef ik weg. Ik ben benieuwd hoeveel er in de toekomst van overblijven. Mijn droom is dat mijn kunst, die ik bijvoorbeeld bij een schoonmaker in Cambodja heb achtergelaten, waarde krijgt.”

Over waarde gesproken: hoe moet je hiermee omgaan? Johannes is groot fan van nostr en zaps.

Van NFT’s naar Zaps

Van dichtbij maakte Johannes nóg een reis mee: 

“In 2018 deed ik ook wel iets met NFT’s en die werden veel waard. Bitcoiners zeggen dat het rotzooi is, maar uiteindelijk moet een creatieve geest ook geld verdienen om te doen wat hij wil. Bitcoin is slechts een middel, en kunst is mijn leven.”

Hij vervolgt:

“Nu word ik zo geconditioneerd door nostr en ik zie dit als de nieuwe NFT’s. Ik hóéf nu geen NFT’s meer te doen. Al is het maar één cent aan zaps, de waardering is zo veel heftiger dan een like. Dat geeft zo veel energie!”

De korte conclusie is dus: je kunt kunst met bitcoin doen zonder blockchain! Een verfrissende take.

Daarnaast zijn Badges ook een ding op nostr. Elke maand verdient hij daar ook weer wat aan, door mensen die dat gaaf vinden om op hun profiel te laten zien. 

“Ik merk juist dat het alleen maar groeit. Ik merk echt synergie om samen te werken. Naar het concept van value4value was ik altijd al op zoek, maar ik kreeg er nooit iets van. Voor BlockFi heb ik wel eens een illustratie gemaakt, maar dan krijg je een simpele like. En nu krijg ikzelf direct er iets voor terug.”

Als hij verder denkt, ziet hij nog veel meer leuke toepassingen:

“Het is nu nog vroeg en erg technisch. Maar ik zie wel enorm veel vergaande toepassingen. Als ik hier in Azië achterop een scooter of in een tuktuk zit, denk ik echt van: hoe vet zou het zijn als hij met een sticker een fooi kan krijgen. Hoe leuk is het om mensen op straat zo geld te kunnen sturen.”

“Ik geloof heilig in dit principe en vond het nooit ergens anders. Ik ga er 100% voor en zie wel waar het schip strandt.”

Een prachtig Nederlands getint, Delfts-blauw en oranje bitcoinkunstwerk vind je ook in ons magazine. BitPopArt heeft een prachtige poster gemaakt die je in dit unieke tijdschrift terugvindt, net als een heleboel bijzondere verhalen over bitcoin in Nederland. Bestel het magazine nu voor slechts 21 euro! Met de code BITCOINFOCUS krijg je 10% korting!

Je kunt BitPopArt volgen op nostr, of op zijn website, of zijn aparte account genaamd Toonstr – dat volledig draait om zaps.