Marc van der Chijs is een gevierde Nederlandse ondernemer die vooral zijn sporen verdiende buiten Nederland. Hij vergaarde zijn rijkdom door Youku Tudou in 2015 te verkopen voor een slordige 3,7 miljard dollar. De geboren Arnhemmer, vooral opgegroeid in het buitenland, was medeoprichter van deze Chinese evenknie van Youtube.

Al sinds 2013 is hij in aanraking gekomen met bitcoin, het jaar dat de all-time high op ~$1.242 lag. Hij staat ook mede aan de wieg van Hut 8, een beursgenoteerd bitcoin mining bedrijf uit Canada. Met het First Block Capital fonds investeert hij in bitcoin als asset en in bitcoinbedrijven zoals Hut 8. In oktober dit jaar is hij één van de sprekers tijdens het Bitcoin Amsterdam-event.

We hebben Van der Chijs regelmatig gesproken voor de wekelijkse podcast Hup Bitcoin en we spreken hem nu voor de dinsdageditie van Bitcoin Focus. Hoe kijkt hij tegen de huidige bitcoinmarkt aan en welke factoren houden de prijs van bitcoin tegen?  

Vooropgesteld, Van der Chijs staat over het algemeen bekend als zeer optimistisch over bitcoin (bepaalde prijsuitspraken uit het verleden bleken ook te hoog gegrepen), maar hij toont ook veel realisme in zijn antwoorden en is kritisch hoe de wereldpolitiek zich momenteel ontvouwt.  

Tot nu toe is 2022 een bearish jaar voor bitcoin. De vorige all-time high van de cryptomunt ligt al bijna 12 maanden achter ons. Een prijspunt van $69.000 lijkt ineens ver weg, net zoals het hyperoptimisme dat de markt sinds eind 2020 kenmerkte.

De gebeurtenissen sinds mei, met het wegvallen van ‘stablecoin’ Terra Luna en cryptobanken zoals Celsius en Three Arrows Capital, hebben diepe sporen achtergelaten. Het optimisme heeft plaatsgemaakt voor angst en paniek, van hebzucht naar bitcoin lijkt geen sprake meer. Minder vertrouwen heeft logischerwijs een negatieve weerslag op de prijs.

Luister hier naar een korte snippet van het interview. Wil je het hele artikel lezen? Neem een abonnement of probeer de pay-per-view optie hieronder.

Het complete audio-interview is onderaan het artikel te beluisteren.

Teveel risico in de markt

Van der Chijs staat bekend als een lange termijn investeerder in bitcoin en de bitcoinindustrie. Schommelingen op de korte termijn laten hem ogenschijnlijk koud. Had hij eigenlijk een dergelijke correctie verwacht?

‘Nee, deze correctie had ik totaal niet verwacht. Geen enkele serieuze analist had dit denk ik voorzien. Ik ben nog steeds extreem positief over bitcoin, maar ik heb ook een aantal factoren onderschat’.

De eerste factor die hij noemt is de enorme ‘leverage’ in de markt. Dan denk je in eerste instantie misschien aan gevaarlijke hefbomen op de derivatenmarkten, maar hij heeft het over een ander type ‘leverage’: het aangaan van leningen in dollars met bitcoin als onderpand.’

Met andere woorden: je klikt je bitcoin bij een derde partij vast tegen bepaalde leningsvoorwaarden en ontvangt een bedrag in dollars (of een andere fiat munteenheid). Met deze contracten zijn doorgaans vele miljoenen dollars gemoeid, want private banken verstrekken deze het liefst aan rijke bitcoiners.

Een dergelijke afspraak is altijd afhankelijk van de hoogte van de bitcoin prijs. Want stel je bent die afspraak aangegaan bij een prijs van $60.000 per bitcoin, dan is de lening daar ook op gebaseerd. Zakt de koers naar $50.000 of lager, dan moet je bitcoin bijstorten om de lopende lening in stand te houden.

Van der Chijs waarschuwt voor deze praktijken:

‘Door teveel leverage in de markt kunnen dingen als dominostenen omvallen. Dat is de afgelopen twee maanden gebeurd en dat kan nóg een keer gebeuren’.

‘Ik acht de kans klein, maar zodra de koers nog een keer fors gaat zakken, dan volgen er meer liquidaties. Ik zie het om me heen, heel veel mensen die ik ken hebben heel veel geld geleend tegen bitcoin’.

‘Ik ken mensen die bij een prijs van $14.000, $15.000 verplicht worden om hun bitcoin te verkopen om hun leningen terug te betalen. Dat kan tot een nieuwe waterval leiden van mensen die hun bitcoins moeten verkopen en dan daalt de prijs nog verder’.

Naar eigen zeggen heeft hij zelf bij $20.000 al zijn leningen afbetaald om geen extra risico te lopen in de huidige markt. Volgens hem mag de markt van geluk spreken dat FTX, de snelgroeiende exchange van de Amerikaan Sam Bankman-Fried, financiële ondersteuning heeft geboden aan onder meer BlockFi en Voyager.

‘Zonder die hulp was de koers mogelijk nog verder gedaald naar $10.000, waardoor er nog meer bedrijven en vermogende individuen in de problemen waren geraakt’.

Van der Chijs, woonachtig in Vancouver, ziet dat er in Noord-Amerika veel meer bereidheid is om extra risico’s te nemen met bitcoin. Overleveraging in de markt is een onderschat probleem. Hij gaat verder:

‘De meeste mensen zien niet hoeveel mensen leverage hebben. De focus ligt op bedrijven, maar als ik kijk naar het aantal rijke individuen die leningen hebben lopen die nog niet zijn afbetaald, dat zit daar nog steeds veel risico in’.

Van der Chijs rekent voor hoe men denkt:

‘Die rijken denken: ik stort veel bitcoin als onderpand en daar leef ik dan van. Dan leen ik 10 tot 20 miljoen dollar en daar kan ik gewoon een paar jaar van leven. Maar plots daalt de prijs naar $50.000, $40.000, $30.000 en dan ineens $17.500. Dan moet je ineens meer bitcoin bij gaan storten totdat ook die bitcoin op is en men gedwongen moet verkopen’.

Hijzelf heeft ook die risico’s genomen, maar snel zijn leningen afgelost. ‘Ik wil niet gedwongen mijn bitcoin moeten verkopen. Dat is pijnlijk, maar aan de andere kant: je hebt zoveel geld verdiend dat het ook niet meer zoveel uitmaakt. Dat is gewoon het risico. Je speelt met geld en daar zitten hoge risico’s aan. Meestal gaat het goed, maar soms gaat het verkeerd. Dat is nu eenmaal zo. Daar slaap ik geen uur minder om hoor’.

Het geheim van Hut 8

Ook de aandelen van beursgenoteerde bitcoin miningbedrijven ontkomen niet aan de huidige marktteneur. Sterker nog: de prijzen van deze aandelen zijn dieper gedipt dan bitcoin zelf. Bij een oplopende koers presteren die aandelen juist weer beter.

Als aandeelhouder van Hut 8 volgt Van der Chijs deze markt op de voet. Het aandeel HUT is 73% gedaald sinds 1 januari 2022. In deze bearmarkt druppelden er genoeg nieuwsberichten binnen van miningbedrijven die een deel van hun bitcoin ‘stack’ moesten verkopen om operationele kosten te dekken. Zo niet Hut 8. Die meldden onlangs trots dat ze nog geen enkele bitcoin hebben moeten verkopen.

Dat geeft aandeelhouders misschien ook meer vertrouwen. Kan hij vertellen wat het geheim van Hut 8 is? Hij licht toe:

‘Het geheim is dat we geld ophalen via de beurs (Toronto Stock Exchange, redactie). Met hen is een kredietruimte van 200 miljoen dollar afgesproken. Dat betekent dat we – op elk moment – 200 miljoen dollar aan nieuwe aandelen kunnen uitgeven’.

‘Door deze afspraak hoeven we geen bitcoin te verkopen. Als je beursgenoteerd bent, moet je de voordelen van een beursgenoteerd bedrijf ook benutten’.

‘Helemaal als je core business het delven van btc is, moet je niet noodgedwongen je bitcoins moeten verkopen. We zien dat andere miningbedrijven deze strategie willen kopiëren, maar niet elk bedrijf is even solide in deze industrie’.

Van der Chijs durft en wilt geen beleggingsadvies geven. Hij constateert wel dat de aandelen van bepaalde miningbedrijven in een bullmarkt beter presteren dan bitcoin. Of er nu met deze relatieve lage waarderingen kansen liggen, hangt ook van je tijdshorizon van, zo legt hij uit. Hij spreekt pas bij een koers van boven de $35.000 over een ‘kerende’ markt. Zelf handelt hij niet actief meer, maar koopt hij op gezette tijden bij.  

De knoet van Powell

We zien dat de koers sterk reageert op uitspraken van Jerome Powell, de voorzitter van de Federal Reserve de centrale bank van Amerika. De Duitse financieel journalist Holger Zschaepitz heeft berekend dat er afgelopen week 2.000 miljard dollar uit de aandelen – en cryptomarkt is getrokken naar aanleiding van Powell’s speech in Jackson Hole, waarbij hij aangeeft dat het werk van de centrale bank nog niet klaar is om het huidige inflatieniveau te repareren.

Wanneer ziet Van der Chijs reden voor herstel? Hij is niet bijster optimistisch op de korte termijn.

‘Pas als de omstandigheden op macrogebied flink verbeterd zijn. Of de hele wereld stort in elkaar en dan wint bitcoin ook. Maar op de korte termijn zie ik weinig positieve zaken, noch voor de macro-omstandigheden noch voor bitcoin’.

‘Ik denk dat het nog een klein jaartje kan duren, maar het is lastig te voorspellen. We weten niet wat de Fed gaat doen, we weten niet wat er in de Oekraïne gaat gebeuren, we weten niet of er een burgeroorlog gaat ontstaan in Amerika, er zijn zoveel factoren momenteel die de markt kunnen veranderen’.

Volgens hem duurt het wel voordat de huidige hoge inflatieniveaus voorbij zijn. De inflatie ligt in Nederland op 11,6% volgens de laatste CBS raming. In Amerika ligt het officiële inflatiecijfer op 8,5%. De ondernemer, met vastgoed in diverse delen van de wereld, voorziet blijvend hogere energieprijzen, waardoor huishoudens maar ook bedrijven in de financiële problemen komen.

Consumentenvertrouwen

Dat leidt tot sterk afgenomen consumentenvertrouwen, waardoor bedrijven ook moeten bezuinigen en er ontslagen vallen. Het leidt dan ook geen twijfel dat er in de eurozone, ook in Nederland, een recessie aanstaande is. Bij een recessie is er volgens de officiële definitie van Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) sprake van twee kwartalen van economische krimp.

De ondernemer vervolgt:

‘Ik maak me heel erge zorgen over Europa, veel meer nog dan over Amerika op het gebied van inflatie. De politiek leiders kunnen het niet meer oplossen. We zien paniekmaatregelen om lekken te stoppen (denk aan het opkopen van Italiaanse staatsobligaties door de Europese Centrale Bank), maar ik denk dat de eurozone uit elkaar gaat vallen. Dat wordt heel pijnlijk’.

‘Alles krijgt daar de schuld van, misschien ook wel bitcoin. Maar uiteindelijk heeft de politiek het veroorzaakt. Er is zoveel geld bijgedrukt. Het hele fiat geldsysteem werkt gewoon niet meer en daarom zeg ik: houd je bitcoin vast. Want uiteindelijk zal bitcoin dit gaan winnen en dan gaan we echt naar prijzen toe van ik denk nog steeds miljoenen dollars per bitcoin’.

1 miljoen USD per 1 BTC

Van der Chijs vindt een prijsvoorspelling een lastige exercitie, maar een voorwaarde is dat de huidige inflatieproblemen tot het verleden gaan behoren. Dan is er volgens hem een nieuwe all-time high binnen 18 maanden mogelijk. Een hogere prijs dan $69.000 voor eind 2023 dus.

De man die dit jaar vijftig jaar wordt:

‘Een prijs van 1 miljoen dollar is nu wel ver weg hoor. Dat gaat wel komen, maar dat gaat nog een aantal jaren duren. Als je het vorig jaar gevraagd had, dan had ik gezegd: het gaat veel sneller, maar dat is nu niet het geval. (…) Zodra mensen gaan inzien dat de euro het niet gaat redden. Dan krijg je een groep grotere investeerders die in bitcoin gaan stappen als wapen tegen inflatie. Dan wordt bitcoin een instrument om de devaluatie van de euro te compenseren’.

Hij noemt de devaluatie van de euro ten opzichte van de dollar als voorbeeld. De euro is sinds het begin van dit jaar ruim 12% minder waard ten opzichte van de dollar. Op de lange termijn kan bitcoin zich ontwikkelen tot een beter oppotmiddel dan de euro. (…) Zodra de Europese Unie de euro niet meer kan ondersteunen, dat de monetaire unie uit elkaar gaat vallen, dat dat het moment is dat mensen naar alternatieven gaan zoeken. Dat was altijd goud, maar bitcoin kan die functie ook hebben dat hele grote groepen mensen een klein deel van hun vermogen in bitcoin stoppen. Een aantal procenten. Dat gaat significante koerssprongen tot gevolg hebben, denk ik’.

Volgens hem is het reëel om pas over twaalf maanden uit te gaan van herstel op de bitcoinmarkt. En met herstel bedoelt hij dus een prijsniveau van boven de $35.000. De laatste keer dat de koers daar schommelde, was begin mei, maar toen was de koers met een scherpe val bezig.

Hij acht de kans op een plots herstel op de korte termijn zeer klein. Maar mocht het centrale bankenbeleid ineens gaan keren en gaan overheden weer grote hoeveelheden geld bijdrukken om bedrijven en huishoudens te redden van stijgende energierekeningen en teruggelopen inkomsten, dan kan de markt dat oppikken als een signaal dat er meer liquiditeit in de financiële markten komt. Bitcoin is dan historisch gezien de asset die zo’n trendbreuk als eerste oppikt. Hoewel resultaten uit het verleden nooit een garantie betekenen voor de toekomst (helemaal met bitcoin niet).

Spot ETF

Welke ijzers heeft de bitcoinmarkt zelf dan nog in het vuur? Een van de instrumenten waar al jarenlang over wordt gepraat is een bitcoin spot exchange traded fund (ETF). Beleggers kopen een aandeel in een bitcoinfonds dat onderliggend de prijs van bitcoin volgt. Is dat dan de heilige graal?

Van der Chijs verklaart:

‘Die spot ETF voor bitcoin gaat er uiteindelijk komen, maar ook daar zie je dat de overheid het tegenhoudt. Het is gevaarlijk, want het geeft mensen de kans om hun dollars in te wisselen voor deze aandelen. Dat wil de overheid liever niet, ze beschermen zichzelf gewoon. Maar je kunt zo weinig doen tegen in dit geval de Amerikaanse toezichthouder de Securities & Exchange Commission’.

In Canada is het de markt uiteindelijk wel gelukt om spot ETF’s te laten goedkeuren, nadat het bedrijf 3iQ een rechtszaak had gewonnen van de toezichthouder. Momenteel loopt er ook een rechtszaak van de Digital Currency Group, de moedermaatschappij achter de Grayscale fondsen, tegen de SEC, maar die strijd neemt volgens Van der Chijs jaren in beslag.

‘Het duurt misschien nog jaren, maar áls het gebeurt, dan is het extréém positief voor bitcoin. Extréém positief. Waarom? Nou, het onttrekt echte bitcoin uit de markt. Met de huidige bitcoin futures ETF verandert er niets aan de bitcoin voorraad. Maar een spot ETF leidt tot een tekort aan nieuwe bitcoins. Dat leidt tot prijsstijgingen en daarom is het van belang denk ik. Daarnaast zijn de kosten van een ETF lager dan van een futures ETF. Want een futures ETF verliest elk jaar een paar procent. Dus ik verwacht dat iedereen die nu in een bitcoin futures ETF zit, naar een bitcoin spot ETF zal gaan. Dat gaat tot heel grote koersstijgingen’.

Regeldruk

Tenslotte, we zien meer regeldruk vanuit overheden. Meer regels om zelf je bitcoin te bewaren bijvoorbeeld. Hoe kijkt Van der Chijs daar tegenaan?

‘Ik vind het gevaarlijk. Overheden oefenen nog meer controle uit op je bitcoin. Je moet je assets op bestaande beurzen zetten zodat de overheid er in theorie bij kan komen. Bitcoin custody vinden ze gevaarlijk en het zou door criminelen gedaan worden. Ze geven je een slecht gevoel dat je je eigen bitcoin vasthoudt. Dat vind ik zelf heel eng, maar dat hoort bij de situatie in de wereld. Overheden zijn heel bang’.

Hij raadt daarom iedereen aan om een deel van je bitcoinbezit in eigen beheer te houden en niet op exchanges te zetten. We zien sinds mei ook een trend dat meer mensen hun bitcoin van beurzen weghalen. In de jaren dertig van de vorige eeuw zijn goudbezitters verplicht om hun goud te verkopen. Hetzelfde kan gebeuren met bitcoinbezitters, hoewel Van der Chijs de kans zeer klein acht. ‘Dat kan alleen als men dat wereldwijd besluit. De kans is aanwezig dat we een meltdown gaan zien van het financiële systeem in combinatie met burgeroorlogen in Amerika en Europa. Wees daarop voorbereid. Want de kans is dan aanwezig dat je niet meer bij je bitcoin kan komen’.

Denkt hij dat er ooit een verbod komt op bitcoin? Volgens Van der Chijs is die kans zeer klein, omdat er steeds meer politiek invloedrijke mensen in Amerika bitcoin bezitten.

‘Dat kost je teveel kiezers. Daarom kiezen ze ze voor controle. Bovendien, het kan nooit wereldwijd verboden worden. Als Amerika het doet, schieten ze zichzelf in de voet ermee als de rest van de wereld niet meedoet. Zolang er landen als El Salvador zijn waar bitcoin een betaalmiddel is, die spinnen die landen er garen bij.’

‘Ik vermoed dat Zuidoost-Azië ook een sprong gaan maken de komende jaren en die zullen dat nooit gaan verbieden. Voor hen is bitcoin positief. Ze hebben namelijk geen balans die ze moeten bijprinten om oorlog te kunnen voeren of hun bevolking te moeten betalen. Voor hun is bitcoin is interessanter om te hebben en vast te houden’.

Een manier om controle uit te oefenen op een bevolking is het heffen van belastingen. Verwacht hij nog een aparte bitcointaks zoals bijvoorbeeld in India het geval is. Of simpelweg een hogere vermogensbelasting of de intrede van een vermogensrendementsheffing waar Rutte IV op aan wil sturen.

‘Dat is echt een reële vrees, ik zie het gebeuren ook in Canada, het verhogen van belastingen specifiek voor rijke mensen. Het is eigenlijk ongelooflijk. Ze hebben geld nodig, ze moeten het ergens vandaan halen. Overheden moeten juist hun uitgaven verlagen in plaats van hun inkomsten te verhogen via belastingen’.

‘Maar dan doen ze niet. Overheden zijn zo inefficiënt. Ze moeten op zichzelf besparen, maar dat doen ze niet en dat willen ze niet. Dat zit niet in hun DNA. Het enige wat ze kunnen bedenken is meer geld binnenhalen en dat zit bij de rijken. Kun je doen. Alleen rijken zijn in staat om belastingen te ontwijken als het te hoog wordt. ‘Jongens, het wordt gewoon teveel, ik doe het niet meer.’ Dat is natuurlijk niet goed voor een land als de rijken massaal vertrekken’.

Beluister via deze link het complete audio-interview!

Hodl on,
Wessel