Vandaag is het weer tijd voor een uitgebreide on-chainanalyse: we gaan de historische marktcycli van bitcoin vergelijken. Bijna iedereen die in bitcoin geïnteresseerd is, kent de vierjarige cyclus van bitcoin. Het is een cyclus die zich beweegt rondom een periode waarbij de beloning voor miners gehalveerd wordt. Dit gebeurt ongeveer elke 210.000 blokken. Deze halvering van de beloning wordt ook wel de halving genoemd.

Maar hoe ziet zo’n cyclus er nu precies uit en welke on-chainstatistieken kunnen ons helpen om de marktbodems en -toppen te bepalen? In dit artikel gaan we hier dieper op in.

Marktcycli van bitcoin

Bitcoincycli worden gevormd door twee soorten marktdeelnemers: de kortetermijnspeculanten en langetermijninvesteerders. Het zijn deze twee groepen die transacties verrichten op het netwerk en dit gedrag is uiteindelijk zichtbaar in diverse statistieken. Voordat we naar de data gaan kijken, moeten we eerst schetsen hoe beide groepen eruit zien. Elke transactie op het bitcoinnetwerk wordt immers uitgevoerd met een bepaalde gedachte. En dat gedrag is door middel van onchain data-analyse zichtbaar te maken.  

Kortetermijnspeculanten (STH): Kortetermijnspeculanten zijn voornamelijk geïnteresseerd in het snel behalen van winst op korte termijn. Vaak raakt deze groep geïnteresseerd in btc, omdat de prijs daarvoor is gestegen. Ze horen het in het nieuws, van vrienden of bij de sportclub. De groep is gevoelig voor hevige prijsschommelingen en verkoopt zijn/haar bitcoin net zo snel als dat het aangekocht is. De groep zorgt doorgaans voor hevige schommelingen in de bitcoinprijs. Door de bank genomen houden ze maximaal 5 maanden hun bitcoins vast.

Langetermijngebruikers: dit zijn doorgaans de doorgewinterde bitcoiners, ook wel de holders van het laatste uur. Het maakt ze niet uit tegen welke marktprijs ze bitcoin kopen. Ze zijn voornamelijk geïnteresseerd in de langetermijnpotentie van bitcoin. Ze hebben een langetermijnvisie en houden vast whatever it takes. Deze groep investeerders heeft een stabiliserend effect op de markt en remt de koersbewegingen veroorzaakt door kortetermijnspeculanten. Door de bank genomen houden ze hun digitale goud vijf maanden of langer vast.

De dynamiek tussen beide groepen is vrij helder te analyseren door gebruik te maken van on-chain data.

1. Market Value to Realized Value (MVRV) ratio

De MVRV-ratio (Market Value to Realized Value) is een on-chainstatistiek die is te gebruiken om de waardering van bitcoin te beoordelen en marktbodems en -toppen te duiden. De MVRV is de verhouding tussen de marktwaarde (of market cap) en de gerealiseerde waarde (ofwel: realized cap). 

▶ MVRV > 1: Als de MVRV-ratio hoog is, betekent dit dat de huidige marktprijs hoger is dan de gemiddelde aankoopprijs van alle munten die momenteel in omloop zijn. Dit kan duiden op een overgewaardeerde markt en een drempelwaarde van 3,7 wordt vaak gebruikt om deze situatie aan te duiden.

▶ MVRV = 1: Een lage MVRV-ratio betekent daarentegen dat de marktkapitalisatie van bitcoin lager is dan de gerealiseerde waarde. Met andere woorden, de huidige marktprijs van alle bitcoin ligt onder de gemiddelde aankoopprijs, wat als onderwaardering wordt beschouwd. Een waarde onder de 1 wordt vaak gezien als een indicatie van onderwaardering.

▶ MVRV = 0.8: Een extreem lage MVRV-ratio betekent dat de huidige marktprijs van bitcoin sterk onder het gemiddelde van de markt wordt verhandeld. Dit komt slechts enkele keren per cyclus voor en is daardoor een zeldzaam moment.

Bij deze statistiek wordt de aankoopprijs van bitcoin in overweging genomen door te kijken naar UTXO’s, ofwel unspent transaction outputs. Deze bitcoin is dus nog niet uitgegeven en de winst is dus nog virtueel. Dit maakt het substantieel anders dan de volgende statistiek.

2. Adjusted Spent Output Ratio (aSOPR)

In tegendeel tot MVRV Ratio, kijkt aSOPR (Adjusted Spent Output Ratio) wél naar verkochte bitcoin. De SOPR meet de winstgevendheid van de uitgaven van bitcoin outputs, wat betekent dat het meet hoeveel winst er is gemaakt bij het verkopen van bitcoin. 

▶ SOPR > 1: Op de bitcoin die is verkocht wordt, gemiddeld genomen, winst gemaakt.

▶ SOPR = 1: De bitcoin die is verkocht, wordt voor break-even van de hand gedaan.

▶ SOPR < 1: Er wordt verlies gemaakt op de bitcoin die is verkocht.

Er wordt dus gekeken naar bitcoin die daadwerkelijk in beweging komt en niet naar virtuele winst gebaseerd op de aankoopprijs. En dat zorgt ervoor dat aSOPR veel scherpere pieken en dalen heeft. Wanneer aSOPR een hoge waarde bereikt, betekent dat veel bitcoin met winst is verkocht, oftewel dat zorgt voor een drukkend effect op de prijs. 

3. Puell Multiple

De Puell-multiple is de verhouding tussen de dagwaarde van opbrengsten van miners (in dollars) en het 365-daags voortschrijdend gemiddelde van opbrengsten van miners (in dollars). Dat is een hele mond vol, maar simpel gezegd geeft deze metric inzicht in de winstgevendheid van miners ten opzichte van een jaar eerder. 

Voor elke dag is de totale opbrengst van miners te berekenen door de hoeveelheid verdiende bitcoin te vermenigvuldigen met de actuele marktprijs. Het is een ijzeren wet van proof-of-work: ongeveer elke tien minuten is er sprake van een nieuw blok aan de ketting met daarin meerdere transacties. De miners die het netwerk beveiligen, verdienen niet alleen een block subsidy, maar verdienen ook transactiekosten. Samen heet dat de block reward. Dus voor elk blok, en dus ook voor elke dag is te berekenen hoeveel opbrengsten miners hebben. Dus hoe drukker op het netwerk, hoe meer geld in het laatje van de miningbedrijven.

Nadat dit berekend is, is ook het gemiddelde van 365 dagen te berekenen. En wanneer je beide variabelen door elkaar deelt, kom je op de onderstaande grafiek uit. In de grafiek is zichtbaar dat er periodes zijn waarin miners significant meer verdienen dan het gemiddelde van afgelopen jaar. Dit gebeurt wanneer de Puell Multiple boven de ‘1’ staat.

Daarentegen, wanneer de Puell Multiple sterk stijgt, betekent dat miners veel meer verdienen dan het gemiddelde over de laatste 365 dagen. Een waarde boven 4 is doorgaans een signaal dat de markt aan het overkoken is.

De pieken in Puell Multiple vallen historisch gezien vaak samen met het hoogste punt in de bitcoin prijs. Miners moeten namelijk continue stroom leveren om het netwerk te beveiligen, dat is een constante factor binnen het proof-of-worksysteem. Hun opbrengsten zijn direct gekoppeld aan de marktprijs, en die prijs leidt tot strategische bedrijfsbeslissingen. Als langetermijninvesteerder kiezen miners doorgaans ervoor om hun bitcoins op een hoog prijsniveau te verkopen, als de markt overkookt. Maar soms moeten miners noodgedwongen hun bitcoins inwisselen zodra het financieel minder gaat, zoals in 2022 veel is gebeurd door de scherp gedaalde prijs (-65%).

4. Bitcoin in handen van korte– en langetermijnhandelaren

In het begin van het artikel heb ik verteld dat er twee type deelnemers op de bitcoinmarkt aanwezig zijn, namelijk de kortetermijnhouders (STH) en de langetermijnhouders (LTH). Beide groepen zijn nogmaals gevisualiseerd in de onderstaande grafiek, de voorraad in handen van deze groepen (supply held by LTH/STH).

Voor deze grafiek heb ik gebruik gemaakt van UTXO Age Bands. Dit laat zien hoeveel procent van de bitcoin in omloop is van beide groepen. De oranje lijn (🟠) zijn de kortetermijninvesteerders en de groene lijn (🟢) zijn de langetermijninvesteerders. Twee zaken vallen direct op.

1️⃣ Als de bitcoin prijs snel stijgt, daalt het procentuele bezit dat in handen is van langetermijnhouders. Langetermijnhouders verkopen hun bitcoin. De bitcoin komt in beweging en komt daarmee in bezit van een kortetermijnhouder (tenminste voorlopig).

2️⃣ Langetermijnhouders, in het groen, bezitten de meeste bitcoin ooit. De groep heeft ongeveer 78% van alle bitcoin in handen en dat is meer dan op de hoogtepunten in 2015, 2018 en 2020. Meer spaargedrag op het netwerk dus.

Conclusie

Elke transactie op het bitcoinnetwerk is gedaan met een reden. Het kan gaan om een speculant die bitcoin heeft gekocht om er snel geld mee te verdienen, of een doorgewinterde bitcoiner die zoveel mogelijk bitcoin wil vergaren. Het gedrag van beide deelnemers is inzichtelijk te maken met on-chain analyse, door onder meer de indicatoren MVRV-Ratio, SOPR of Puell Multiple.

De verschillende statistieken hebben elk hun eigen karakter, doordat ze gebruik maken van aankoopprijs, verkoopprijs of juist de opbrengsten van miners. Desalniettemin, zijn deze alledrie te gebruiken om te bepalen op welk punt bitcoin in de huidige cyclus staat. 

Ben je benieuwd geworden? De grafieken zijn te vinden op CryptoQuant.com