Een van de krachtigste eigenschappen van Bitcoin is het maximum van 21 miljoen munten. In een wereld waar centrale banken eindeloos geld bijdrukken, voelt dit als een anker van zekerheid. Sommigen noemen het zelfs het “hardste geld” dat ooit is gemaakt.
Maar laten we eerlijk zijn: dat maximum is geen onwrikbare natuurwet. Het is uiteindelijk ook gewoon een sociale afspraak.
Als genoeg mensen het willen aanpassen, kán het, al zou dat Bitcoin als netwerk waarschijnlijk verscheuren. En geloof vooral niet de grote spelers die proberen je wijs te maken dat inflatie noodzakelijk is voor “het systeem.” Grote miners of laat instappende instellingen kunnen die discussie wel eens op gang brengen. Nu of in de toekomst.
In dit stuk leg ik uit waarom die 21 miljoen zo belangrijk is, hoe dat aantal in theorie aangepast kan worden, en waarom het vrijwel zeker niet zal gebeuren.
Oh, trouwens: die 21 miljoen BTC is op zichzelf ook weer een sociaal en menselijk iets. Officieel bestaat een bitcoin niet eens op het eigen netwerk. Het protocol kent alleen sats, de kleinste rekeneenheid binnen de wereld van Bitcoin.
1. Waarom 21 miljoen het fundament is
1.1 Schaarste als kernwaarde
Bitcoin is ontworpen met een voorspelbare, eindige geldhoeveelheid: nooit meer dan 21 miljoen BTC. Dat creëert digitale schaarste. Geen centrale bank die jouw koopkracht zomaar kan verwateren, geen politiek die geld bijdrukt voor eigen agenda’s. Veel bitcoiners zien dit als de essentie van “sound money.”
👉 Geld dat schaars is, behoudt waarde, in tegenstelling tot fiatgeld dat constant in omloop wordt gebracht.
1.2 Rust versus chaos
Fiatvaluta kunnen binnen een weekend worden geïnflateerd: banken redden, oorlogen financieren, recessies managen. Bij Bitcoin bepaalt de code de uitgifte. Geen stemmen, geen compromissen. Dat is precies waarom de meme “Bitcoin fixes this” zo krachtig is bij monetair beleid.
2. Maar het blijft een sociale afspraak
2.1 De code regeert niet vanzelf
Het voelt als keiharde wiskunde, maar die 21 miljoen blijft bestaan omdat mensen dat zo willen: node operators, miners, gebruikers. Als een deel van de community morgen besluit een nieuwe versie te maken met 42 miljoen munten, kán dat. Maar ze moeten wel een grote groep gebruikers meekrijgen.
- Geen centrale baas: niemand die zomaar zegt “er komen meer munten.” Alles hangt af van consensus.
- Voorbeelden: er zijn forks geweest (zoals Bitcoin Cash voor grotere blokken), maar geen succesvolle die het maximale aantal coins wijzigde.
2.2 Het risico van splitsing
Een wijziging van de supply zou Bitcoin kunnen splitsen in concurrerende netwerken. De ene houdt vast aan 21 miljoen, de ander niet. En dan is de vraag: welke keten krijgt het vertrouwen van de markt? Waarschijnlijk die met het oorspronkelijke maximum.
👉 De limiet blijft staan omdat de community dat wil, niet omdat code heilig is.
3. “We hebben meer coins nodig”
3.1 Propaganda door grote spelers
Soms hoor je het fluisteren (of schreeuwen): “We moeten meer BTC creëren om miners te belonen” of “Anders is Bitcoin niet duurzaam.” Meestal komen zulke ideeën van partijen die er zelf beter van worden. Inflatie zou op korte termijn bepaalde belangen dienen, maar op lange termijn ondermijnt het precies waar Bitcoin waarde uit haalt: schaarste.
👉 Trap er niet in. Wie ook maar roept dat inflatie nodig is, heeft vaak andere motieven. Monetaire systemen met (oneerlijke, onduidelijke, onregelmatige) inflatie zijn er al genoeg van.
3.2 De kracht van sociale weerstand
Grote whales kunnen proberen de discussie te beïnvloeden, maar ze zullen keiharde weerstand ondervinden van de community. Wie wil, mag zijn eigen software draaien, maar verwacht niet dat de rest automatisch volgt. De community heeft in het verleden al laten zien allergisch te zijn voor het manipuleren van Bitcoin’s fundamenten.
Wel is de situatie nu anders dan ooit: de machtigste fondsen, machtigste landen en andere grote spelers spelen nu mee. Ze zijn machtig in hun propaganda, in hun beïnvloeding van mensen. Bitcoin is groter (geworden) dan alleen wat fanatiekelingen die de geldwereld willen veranderen. De machthebbers in het geldspel doen ook mee.
4. Een wijziging zou lelijk worden
4.1 Fork-oorlog
Stel dat een serieuze groep besluit de limiet te verhogen. Dan krijg je een zogenoemde hard fork, een splitsing. Cryptobeurzen, miners, developers en gebruikers zouden partij moeten kiezen. Het resultaat? Versplintering, onzekerheid en een flinke knauw in het vertrouwen.
4.2 Vertrouwen is alles
De reden dat mensen Bitcoin vertrouwen, is voorspelbaarheid. Breek dat vertrouwen één keer, en wat houdt je tegen om het nog eens te doen? Inflatie sluipt erin, het begint met een beetje. En dat beetje kan de vertrouwenslaag vernietigen waar Bitcoin zijn adoptie op bouwt.
5. Waarom het (vrijwel zeker) niet gebeurt
5.1 Economische én culturele weerstand
Miners, developers, node-runners, bijna iedereen is gebaat bij een stabiele, schaarse munt. Economisch is het logisch, en cultureel is “21 miljoen” inmiddels heilig. Aanpassen voelt als ketterij.
5.2 We leerden al van de block size war
Herinner je de block size-discussie? Die leidde tot Bitcoin Cash en aanverwanten. En dat ging niet eens over de geldhoeveelheid. Toch was de strijd intens. Bitcoin (BTC) kwam als dominant netwerk uit de strijd. Als je zelfs voor blokgrootte al zulke verdeeldheid krijgt, kun je je voorstellen hoe heftig een strijd over de supply zou zijn.
Conclusie: het hardste geld is nog steeds een keuze
De 21 miljoen van Bitcoin is de hardste sociale afspraak in de financiële wereld. Het is code, ja.
Maar vooral: het is een collectieve beslissing. Als we die afspraak als groep zouden breken, kan het… maar het zou alles verwoesten wat Bitcoin waardevol maakt.
Persoonlijk denk ik niet dat het ooit aangepast zal worden. Maar zeggen dat het niet kán is naïef. Bitcoin blijft overeind omdat een wereldwijde community de regels bewaakt. En die regels zijn alleen zo sterk als de mensen die ze verdedigen.
Dus als grote partijen straks weer roepen dat er meer coins nodig zijn: laat ze maar schreeuwen. Jij kiest welke software je draait. Of welk netwerk je vertrouwt. Jij bewaakt de schaarste. En in die schaarste ligt de echte kracht van Bitcoin.
PS: Wist je dat het maximale aantal Bitcoins al twee keer technisch verhoogd is?
- Value Overflow Bug (2010): Door een fout werden 184 miljard (!) BTC gecreëerd. Binnen enkele uren fixte Satoshi het probleem met een softwarepatch. De transactie werd ongeldig verklaard.
- Inflatiebug (2018): In Bitcoin Core zat een bug die miners in theorie extra BTC kon laten creëren. Gelukkig werd dit ontdekt en snel opgelost in versie 0.16.3.
Hodl on,
Robin